Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
.. Balzac'ın sanırım Türkçe'ye hiç çevrilmemiş İnsanlık Komedisi dizisinden haberdar oldum. Epey ilgi çekici göründü.
Önerim, Balzac'ın öykülerini çevirmemiz. Bunu uzun bir zaman dilimine yayabiliriz diye düşünüyorum.
Yukarıda Barış'ın iletmiş olduğu "link"teki öyküler-romanlar ne kadar doğrulanmıştır bilemiyorum. Fakat, farklı sitelerde Balzac üzerine böylesine kapsamlı başka bir çalışma gördüğümü hatırlamıyorum. Bu kaynağın yine de başka kaynaklarca doğrulanması gerekebilir.
Bir de öykülerin Fransızca olmaması gibi bir durum söz konusu. Olumlu ve olumsuz tarafları var bunun da. İngilizce dilinin Fransızca diline kıyasla daha yaygın olması gibi bir durum, bu öykülerin daha fazla kişiye erişebileceği veya İngilizce bilenler tarafından Türkçe'ye çevirilebileceği anlamına geliyor. Sıkıntılı durum ise yazıldığı dilden bu çevirmenin yapılamayacak olması.
Hali hazırda devam ettirdiğiniz çalışmaların olduğunu görüyorum. Bu çalışmalara paralel bir çalışma düzeni de oluşturabiliriz. Çünkü, Balzac'ın İnsanlık Komedya'sında geçen öykü ve romanlarının çevirilmesi kapsamlı bir iş olacağından diğer düşünülen çeviri işlerini aksatmamalı.
Aklıma gelen bir konu da, bir kişinin kapsamlı bir öykü veya romanı çevirmesinde yaşayabileceği sıkıntı. Bu sebeple bir öyküyü birden fazla kişinin parçacıklar halinde çevirebilmesi oldukça etkili olabilir. Burada bu parçacıklar bir araya getirilirken anlamlı ve kesiksiz bir bütün yaratılması önemli olacaktır. Kolektif bir çeviri yapıyor olmak oldukça keyifli olabilir gibi geliyor bana.
Uzun yıllar sürebilecek bir çalışma olacağını düşünüyorum bunun. Her bir tuğlanın üst üste ekleniyor olması büyük bir yapıyı inşa edecek. Heyecan verici buluyorum.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Ozan'ın anlattığı kadarıyla Balzac'ın "İnsanlık Komedyası" karakterleri farklı yapıtların içinde karşımıza çıkıp gelişiyor ve değişiyorlar. Roman kurgusunda olmasına karşın öykü dokusu ağır basan yapıtlar yani. Yukarıdaki link Guttenberg projesine gidiyor ve öyküler txt formatında nete yüklenmiş. Böylesi bir çaba çevirmen arkadaşlar için heyecan verici olacaktır diye düşünüyorum. Ben de elden geldiğince destek veririm; özellikle düzeltmeler ve son okuma konusunda.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Forumumuzun adının değişmesiyle birlikte, artık program ve önerilerle ilgili tartışmalarımızı da yeni bir başlıkta sürdürmekte yarar var diye düşünüyorum.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
"İnsanlık Komedyası", toplam 95 tamamlanmış eserden (hikâye, roman, deneme) ve tamamlanmamış 48 eserden oluşuyor. İnternette kısa bir araştırma yaptım. Görebildiğim kadarıyla bu eserlerin en önemlileri Türkçeye çevrilmiş (bulabildiğim 29 kitabı aşağıya listeledim). Bu nedenle, böyle bir çeviri faaliyetine başlanacaksa, muhtemelen henüz çevrilmemiş olanlardan başlamak gerekecek. Geriye kalanlar arasında hangilerinin seçileceği önemli bir sorun. Ya, bu 66 kitap orijinalinden okunup ondan sonra bir çeviri programı belirlenecek, ya uzunluk/kısalık, yazınsal tür gibi parametreler göz önünde bulundurularak seçme yapılacak ya da yazarın eserleri üzerine yapılmış kapsamlı araştırmaların kılavuzluğuna başvurulacak.
Bunun dışında, eseri orijinal dilinden çevirmiyor olmanın yaratabileceği sıkıntıları Ozan da dile getirmiş zaten. İngilizceden çevirmek bizim için tek olasılık olsa da okur açısından bakıldığında yapılan çalışmanın "bir metnin iki kere çevrilmesi, anlamın çeviri içinde iki kere kaybolması" gibi düşünceleri tetikleyeceği malum.
Son olarak, kısa öykü çevirisi daha kısa sürede ürün veren, ürün üzerinde herkesin daha büyük rahatlıkla yorum yapabildiği bir uğraş. İşin içine roman çevirisi girince, bunun bir grup çalışması olmaktan, kolektif emeğe dayanmaktan çıkacağını düşünüyorum (bunun büyük bir olasılık olduğu kanaatindeyim).
Bu noktalar göz önünde bulundurulduğunda en azından bir süre daha kısa hikâye üzerine yoğunlaşmamız gerektiği düşüncesi bende baskın çıkıyor.
Bu tartışma bir yana, Ozan'ın iletisinden Çeviri Kokusu'na çevirileriyle destek olmayı düşündüğü sonucunu çıkardım. Bu özellikle benim açımdan çok sevindirici bir gelişme, zira Çağdaş'la Gül sırra kadem bastıklarından burada iyice yalnız kalmıştım. Balzac konusunu tartışaduralım, bu arada bir Eudora Welty öyküsü çevirmeye ne dersin?
Balzac'ın Türkçeye çevrilen eserlerinin listesi:
Aşk Gecesi
Bette Abla
Bette Abla
Bir Havva Kızı
Çakalların Başı Ferragus
Cebimdeki Düşünceler
Cesar Birotteau
Eugenie Grandet
Evde Kalmış Kız
Gizli Başyapıt
Goriot Baba
Güzel İmperia
İhtişam ve Sefalet
İki Yeni Gelinin Anıları
Karanlık Bir İş
Kibar Fahişeler
Köy Hekimi
Köylüler
Langeais Düşesi
Louis Lambert
Modeste Mignon
Otuzunda Kadın
Suyu Bulandıran Kız
Tılsımlı Deri
Tours Papazı
Tuhaf Öyküler
Ursule Mirouet
Vadideki Zambak
Yaşamda Bir Başlangıç
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Çok güzel bir etkinlik olur. Ben de elimden geldiğince yardımcı olurum.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Çevirinin kendi dilinden yapılmasının oldukça önemli olduğu konusunda haklısın. Cazip gelen ve de beni heyecanlandıran, bu eserlerin birçoğunun henüz Türkçe'ye çevrilmemiş olması. Aynı zamanda bu kadar eserin çevrilmemiş olmasının epey bir iş yükü anlamına geldiğinin de farkındayım. Burada, henüz çevirilmemiş eserleri belirli kriterlere göre sıralayabilir ve bu konuyla ilgili kararı daha sonraya bırakabiliriz.
Bir roman çevirisi yerine kısa öykü çeviriyor olmak konusunda ne hissettiğini anladığımı sanıyorum. Bu belki de uzun vadede, başlangıçtaki heyecanın korunup korunamayacağının sorgulanması ile ilgili bir konu. Yine de bir grubun katılımıyla, ana işi alt işlere bölerek birçok konuyu halledebileceğimizi biliyorum.
Daha önce okuma şansı bulamadığım Eudora Welty'den çeviri yapmaya çalışmak da beni mutlu edebilir. Bir çevirinin tamamlanması için ne kadar bir sürenin uygun olduğunu bilmiyorum. Bu konuyla ilgili forumun ilgili bölümlerine bakacağım. Eudora Welty'nin hangi öyküsünün çevirilmesi planlanıyor? Bu dokümana erişmem konusunda yardımcı olur musun?
Bu öykünün çevirisinde umarım iyi bir sonuç elde ederim.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Bu konu hakkında daha önce şu ileti ve izleyen iletilerde konuşulmuştu.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Roman çevirmek bana bayağı büyük bir iş gibi görünüyor. Elbette birkaç kişi bir araya gelip uzun sürede birçok şeyin üstesinden gelebilir. Ama bunun forum çerçevesine nasıl oturacağını pek iyi anlayamıyorum. Şu nedenle: bir öykü çevrildiği zaman iki açıdan o çeviri üzerine söz alıyoruz: 1. çevirinin orijinal metne uygunluğu (anlamın doğruluğu); 2. öykünün öykü olarak Türkçe bir öykü gibi okunduğunda neye benzediği. Roman için bu ikinci kısım bütünüyle ortadan kalkıyor neredeyse, çünkü forum kullanıcılarının bütün romanı okumaları, sonra da onun üstüne bir şeyler söylemelerini bekliyor olacağız. Oysa anlam hataları olabileceği için romanda anlaşılmayan çok yer olabilir/olacaktır. Kısa öyküden yana olmamın temel nedeni bu aslında. Biraz da bu nedenle Balzac'ın kısa öykülerine baktım. Sayıca bayağı çoklar. Belki, hiç olmazsa başlangıç olarak yazarın çevrilmemiş öykülerini çevrimeye başlasak daha iyi olur diye düşünüyorum. Ama hangi öykülerin çevrilip hangilerinin çevrilmediğini araştırmak gerekiyor bunun için de...
Çağdaş'ın bir Eudora Welty öyküsünü tarayıp göndermesini bekliyoruz. Eğer ilgilenirsen gönderilecek öyküyle başlayabilirsin. Çevirinin tamamlanması için bir takvim olmuyor genellikle (oluyorsa da benim haberim yok
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Gönderilecek öyküye seve seve başlarım. En azından böyle bir çeviri ile nasıl başa çıkabileceğim konusunda bir fikir edinmiş olacağım. Süre konusunda kesin bir aralık veremiyorum. Belirli aralıklarda sizi haberdar ederim.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Çağdaş Welty'nin "A Memory" hikâyesini gönderecekti bana, ama sonra ses seda çıkmadı. Ben de internette bulamadım hikâyeyi, yoksa Çağdaş'ı beklemeden başlayacaktım. Çağdaş ne zaman taramaya zaman bulabilir, ne zaman gönderebilir, bilemiyorum. O nedenle, eğer sen de uygun görürsen, yazarın "Why I Live at the P.O." başlıklı öyküsüyle başlayabilirsin.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Merhaba,
Cuma günü göndereyim "A Memory"nin taranmış hâlini.
Çok sık Düşüyorum forumdan, biliyorum, affedin. :oops:
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Vay! Bu kadar hızlı cevap gelmesini beklemiyordum. Cuma iyidir, gönder bakalım
Ozan, tercih senin. İstersen cumayı bekleyip "A Memory" ye başla, istersen hiç beklemeden "Why I Live at the P.O."ya.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Eren, sana ve Çağdaş'a da uyarsa, "Why I Live at the P.O." öyküsü ile başlamak istiyorum.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Kuşlar haber verdi
Ben de "A Curtain of Green"den bir paragraf çevirmiştim, ona devam edeyim.
Norveççe'den çevirilere başlamış bay Eren, ayrıca tebrikler.
Bay Ozan ve bay Eren'e böylesine kararlı çevirmenler oldukları için ayrıca sevgi ve saygılarımızı gönderiyoruz.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Belki ilgini çeker: "Eudora Welty's Other Short-Story Cycle: A Reading of A Curtain of Green" (PDF)
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Dosyayı indirdim, haftasonunda okuyacağım umarım.
A Memory yarın taranır, nasıl göndereyim onu?
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Sende email adresim vardı yanlış hatırlamıyorsam. Email yoluyla gönder. Ben çeviriyi bitirince ikisini birden yüklerim foruma.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Balzac konusunda Bayan Gül'den destek bekliyoruz, sıra Balzac'a geldiğinde kendisi karşılaştırabilir Fransızca orijinal ile İngilizce/Türkçe çevirileri belki.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Merhaba,
İçinde Saussure, Barthes, Derrida, Bourdieu, Nietzsche geçse, anlaşılır olsa pek bir güzel olur. 
2 ay önce tatildeyken sinyalini verdiğimiz öğrenci hali rehavetini eyleme dönüştürerek uzunca bir ara verdik, vah bizim halimize
21'ine kadar sınav-ödev-sunum üçlemesinin içinde debeleniyor olacağım ama ardından finallere kadar bir rahatlama evresi geliyor. Çağdaş'ın dediği gibi Balzac çevirilerine başlanınca orijinal metinlere bakabilirim, öyle aman aman bir katkım olur mu bilmem zira fransızca orta seviye henüz ama tabii bir iki yorum bile katabilirsem yararlı olur.
Bunun dışında Welty'den 'The Key''i çevirmeye başlıyorum.
Bir de kendimce Almanca'dan kısa hikaye çevirilerine başladım. İlki bittiğinde onu da foruma koyarım.
Son olarak da Pazartesi günü Literary Criticism dersinden sınavım var. Kaynak, kitap, herhangi bir link önerisine delicesine muhtacım!
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Vallahi Literary Critisism denince benim aklıma doğal olarak ilk önce Eagleton geliyor. Ama herhalde bunu söylemek malumun ilamı oluyor
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Aklınla bin yaşa Eren abi!
Neden dersen, dönem başında fotokopisini çekktirip dolaba kaldırdığım ve tümüyle unuttuğum Terry Eagleton-Edebiyat Kuramı kitabımı hatırlattın bu sayede! 
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
20. yy.'ın ilk yarısını geçemese de Pospelov'un Edebiyat Bilimi işine yarayabilir. Ayrıca, Gürsel Aytaç'ın Genel Edebiyat Bilimi bu konuları kapsıyordur diye düşünüyorum. Bunlar dışında birinci elden kaynaklara -yani söz konusu yazarların kendi çalışmalarına- bakmakta fayda var.
Bir de internetten şu linki buldum.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Arkadaşlar merhaba,
"Why I Live at the P.O." adlı Eudora Welty öyküsünü çevirmeye devam ediyorum.
Aslında çeviriyi daha kısa bir sürede tamamlayabileceğimi düşünmüştüm, fakat biraz daha zamana ihtiyacım olduğunu farkettim.
Çevirinin genel olarak iyi gittiğini söyleyebilirim, fakat bazı ifadelerde bir duvar ile karşılaştığımı itiraf etmeliyim.
Çeviriyi tamamladıktan sonra sıkıntı duyduğum noktaları buraya aktarmak istiyorum.
Haber vermek istedim.
Ozan
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Çeviriyi merakla bekliyorum. Sözünü ettiğin türden ifadeler mutlaka oluyor, bazen ikinci bir kişinin gözü o duvarların içinden geçmekte çok yararlı oluyor. Hep birlikte bakarız
Bu arada ben (çeşitli nedenlerle) henüz çeviriye başlayamadım. Benimki düpedüz tembellikten
Bari Kharms çevirilerinden birkaç tanesini daha aktarayım foruma da hiçbir şey yapmıyormuşum gibi görünmesin 
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Geçen dönem "Why I Live at the P.O." adlı öyküyü Amerikan Güney Edebiyatı dersinde işlemiştik. Güney aksanı (aksan kelimesi burada doğru mu emin değilim
) üzerinde çok durulmuştu; kendine özgü bir aksan oluşu çevirirken sıkıntı yaratabiliyor. Derste üzerinde durduğumuz bir öykü olduğundan merakla bekliyorum çeviriyi. 
Çok teşekkürler!
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Welty'nin anlatımının çok yoğun olduğu kısımlar var. Bazen basitçe anlatılan bir kısım bile dönmüyor zaten insanın dilinin ucunda. Merakla bekliyoruz, ben de hâlâ ilk paragrafta kaldım Welty'nin "A Curtain of Green"inde.
Şimdilik "çeviri yamyamcılığıyla" uğraşıyorum diğer başlıkta.
Bir yandan da Perşembe gününe 1918-1961 arası Türkiye'sinden sorumlu ve sorunlu olduğumuz İnkılap Tarihi vizesi var.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Bence, bülend'in çabaları sayesinde, Stephan King'in öyküleri için bağımsız bir forum oluşturma zamanı geldi. Yazara dair bir "Yaşamı ve Yapıtları" iletisi hazırlayıp Çeviri Kokusu> Yazarlar içinde tez elden bir forum oluşturmalı.
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Stephen King forumunu yeni oluşturmuştum ki bu mesajı gördüm. Konsensus diyelim...
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Sevgili Arkadaşlar,
Eudora Welty'nin "Why I Live at the P.O." adlı öyküsünü çevirmeye başlayabileceğimi söylediğim tarih 24 Mart'tı. Ve Haziran ayına girmiş durumdayız. Durumu nasıl aktaracağımı düşünüyorum. Öykü çevirisine başlamıştım ve hatta yarısını da tamamladım, ara aşamadaki çalışmayı Barış'a aktarmıştım. Fakat bu işi kısa sürede halledeceğimi düşünürken bu kadar zamanı iyi yönetememiş olmak beni üzüyor. Üzülüyorum, çünkü yeni dahil olmuş olduğum bu grubun yükünü tam olarak taşıyamadım. Bu çalışmayı tamamlayamamış olmamım sebebi sadece son zamanlardaki öngöremediğim yoğun, stresli iş ortamı değildi. Öykünün birçok yerinde tıkandığımı söylemeliyim, buna öyküyü çevirdikçe meydana çıkan çalışmanın beni çok da mutlu etmemesini ve de genel anlamda bu çalışmada yetersiz kaldığımı da eklemeliyim.
Amacım sizinle birlikte bu ortamı paylaşmaya devam etmek. Ben Barış ile oturup E. Welty öyküsü çevirisinin tamamlanması konusunda tekrar konuşacağım. Ve bu konuda eminim ki bana yardımcı olacağı noktalar olacaktır.
Bu durumu göz önünde tutarak yakın zamandaki çalışmalarda daha özverili olacağımı bilmenizi istiyorum.
Geç de olsa bu konuda sizi bilgilendirmek istedim.
ozan
Re: Çeviri Kokusu: Program ve Öneriler
Bizi bilgilendirme ihtiyacı hissettiğin için teşekkürler