UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Şükran Kurdakul'un Şiirleri Üzerine

24 Oca 2012
Cihan Başbuğ

Şükran Kurdakul'un öyküleri üzerine, Eren'in başlattığı düşünme çabası doğrultusunda, yazarın 70'den önceki şiirleri üzerine araştırma yapma fikri yine Eren'den gelmişti. Ben de bu amaçla kütüphaneye giderek, bu dönemdeki şiirlerini araştırdım. 63 yılında yazdığı Nice Kaygılardan Sonra ve 66 tarihli İzmir'in İçinde Amerikan Neferi adlı kitaplarını taradım. Bu dönemde yazığı tüm kitaplara ulaşamasam da, şairin şiirlerinden seçmeler içeren Adam Yayınları'ndan çıkan Seçme Şiirler ve Alpay Kabacalı'nın yayınladığı Yaşam, Eylem Ve Edebiyat İçinde Şükran Kurdakul kitabı, yazarın öykülerini anlamamıza yardımcı olacaktır.

Nice Kaygılardan Sonra, yazarın genel çizgisinden ayrı olarak bireysel konular işleyen; umutsuzluk, yalnızlık, melankoli duygularının hakim olduğu bir ilk dönem kitabı. Şairin gençlik yıllarının izlerini sürebildiğimiz. Söyleyecek sözü olan fakat istenildiği kadar estetik değer kazanamayan, halk şiirinin söyleyiş ve biçim özelikleriyle oluşmuş kolay okunan şiirlerdir diyebiliriz.

İzmir'in İçinde Amerikan Neferi, konu bakımından tamamiyle farklı, şairin dedesinin de içinde bulunduğu Kurtuluş Savaşı gazi ve şehitlerine adadığı, destansı şiirleridir. İzmirlilerin kahramanlıkları, Kurtuluş Savaşı boyunca başarı ve heyecanını anlatır.

Yine de şairin, hapishanede kaleme aldığı Giderayak'ı okuyabilmeyi isterdim. Demokrat Parti'nin sosyalist yazar ve şairlere uyguladığı baskıları, sindirmeleri anlatan kitap dönemim sisli havasını anlamak adına önemli. Asım Bezirci'nin kaleme aldığı yazıdan hareketle, şiirlerin daha kuvvetli, daha yoğun olduğu anlaşılıyor.

""
(...)
Ne günler gelmiş geçmiş memleketten
Ne günler gelip geçiyor
Darağacından kurtarılan düşünceyi
Darağacına çekip asmak için tekrar
Namlular şakaklarda nasıl bekliyor
(...)

Asım Bezirci, "Giderayak", Yaşam, Eylem Ve Edebiyat İçinde Şükran Kurdakul, sf 65-66, Evrensel Basım Yayın, Ankara, 2006

Not: Şairin şiir Kitapları ve basım tarihleri.

  • Tomurcuk (1943)
  • Zevklerin ve Hülyaların Şiirleri (1944)
  • Giderayak (1956)
  • Nice Kaygılardan Sonra (1963)
  • İzmir’in İçinde Amerikan Neferi (1965)
  • Halk Orduları (1969)
  • Acılar Dönemi (1977)
  • Bir Yürekten Bir Yaşamdan (1982)
  • Ökselerin Yöresinde (1984)
  • Ölümsüzlerle (1985)
  • İhtiyar Yüzyıla (1997)

Re: Şükran Kurdakul'un Şiirleri Üzerine

İlgin için çok teşekkürler Cihan. Böylece en azından Kurtuluş Savaşı ve Milli Mücadele konularının Şükran Kurdakul'un öyküleriyle sınırlı kalmadığı, şiirlerinde de bu konulara değindiği sonucuna varabiliriz. Acaba İzmir, İstanbul ve Balıkesir öykülerinde olduğu kadar şiirlerinde de varlık gösteriyor mu Kurdakul'un?


Re: Şükran Kurdakul'un Şiirleri Üzerine

İzmir'in İçinde Amerikan Neferi, evet adından da anlaşılacağı gibi bir İzmir destanı. Şairin diğer kitaplarında da İzmir sevgisini yer yer görüyoruz.