UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Stephen King - Kaçmak Zorundayım

26 Mar 2010
bülend

""

Kaçmak Zorundayım
Stephen King

“Ne yapıyorum burada?” diye şaşırdım birden. Dehşete kapılmıştım. Hiçbir şey hatırlayamıyordum, ama buradaydım, bir atom fabrikasında montaj hattında çalışıyordum. Tek bildiğim adımın Denny Philips olduğuydu. Uykudan yeni uyanmış gibiydim. Bu yer korunuyordu ve muhafızların silahları vardı. İşlerini ciddiye aldıkları belliydi. Başka çalışanlar da vardı ve zombiyi andırıyorlardı. Mahkûm gibi görünüyorlardı.

Ama sorun bu değildi. Kim olduğumu bulmak zorundaydım… Ve ne yaptığımı.

Kaçmak zorundaydım.

Bulunduğum yerden ayrıldım. Muhafızlardan biri bağırdı, “Oraya geri dön!”

Odanın karşısına doğru koştum, bir muhafızı devirdim ve kapıdan çıktım. Silahların patlayışını duydum ve bana ateş ettiklerini anladım. Ama zihnimdeki o güdüleyici düşünce bastırıyordu:
Kaçmak zorundayım!

Diğer kapının önünü kesen bir grup muhafız daha vardı. Tuzağa düşmüşüm gibi geliyordu, ta ki aşağı doğru sarkan bir mekanik kol görene kadar. Kolu yakaladım ve bir sonraki iskeleye doğru, üç yüz fitten fazla yukarı çekildim. Ama bu iyi değildi. Orada bir muhafız vardı. Beni vurdu. Kendimi çok halsiz hissettim, başım dönüyordu… Büyük karanlık bir çukura düştüm…

Muhafızlardan biri şapkasını çıkardı ve başını kaşıdı.

“Bilmiyorum Joe, hiç bilmiyorum. Çok büyük ilerleme kaydediyoruz… Ama şu x-238A… Denny Phillips, ismindeki… Onlar harika robotlar… Ama arıza çıkarıyorlar, arada sırada, sanki bir şey arıyor gibiler… İnsan gibi. Aman neyse.”

Bir kamyon geçip gitti. Yan yüzünde bir yazı vardı, şöyle yazıyordu: ACME ROBOT ONARIMI
İki hafta sonra, Denny Phillips işine geri döndü… Gözlerinde boş bakışlar… Ama birden…

Gözleri netleşir… Ve, o karşı konulmaz düşünce belirir:
KAÇMAK ZORUNDAYIM!

Çeviren: Bülent Özgün

Metnin aslı için buraya bakınız.

Kategori:

Re: Stephen King - Kaçmak Zorundayım

Çeviri için teşekkürler Bülent. Bu öyküleri okumak benim için çok keyifli oluyor.


Re: Stephen King - Kaçmak Zorundayım

Çeviri için teşekkürler. Üst üste iki Stephen King okuyunca merak ettim: bunların arkası da gelecek mi?

Çeviride gördüğüm ve "ben olsam belki başka türlü çevirirdim" dediğim yerleri de not etmeye çalıştım:

""
Odanın karşısına doğru koştum,

Bu tür ifadelere Türkçede pek rastlanmıyor. Ama nasıl çevrilebileceği konusunda tereddütsüz alternatifler üretmek konusunda da pek başarılı değilim. Belki "Oda boyunca koşmaya başladım" diye çevrilebilir.

""
Tuzağa düşmüşüm gibi geliyordu

Köşeye sıkışmışım gibi görünüyordu


Muhafızların onun kaçma isteğinden yeni haberdar oldukları düşünülürse tuzak kurmaları pek mümkün değil. Burada kelimenin "köşeye sıkışmak, kıstırılmak" anlamının öne çıktığını düşünüyorum.

""
bir sonraki iskeleye doğru, üç yüz fitten fazla yukarı çekildim

Burada fit yerine metre kullanmak daha iyi olmaz mıydı acaba, diye düşünmeden edemiyorum. "yüz metreden fazla yukarı çekildim gibi"...

""
Ama bu iyi değildi.

Orijinal metnin bu noktasında benim çıkardığım anlam daha çok "Ama işe yaramadı." gibi bir şey. Bu haliyle (Ama bu iyi değildi) Türkçede kulak tırmalıyor sanki.


Re: Stephen King - Kaçmak Zorundayım

King'in bu öyküsü de ilk dönem öykülerinden biri olmalı. Kurguda aksayan çok şey var. Öykü ben anlatıcıyla başlıyor, sonra bir anda tanrı anlatıcıya geçiyor (muhafızların diyaloğu). Geniş zamanda başlıyor ve bir zaman atlamasıyla geniş zamana varıyor, vs. Ama bunun da bir gençlik öyküsü olduğunu düşünerek bunları görmezden gelelim.

"Neredeyse insan gibi" olan robot fikri bence öyküyü etkileyici kılıyor. İnsan olduğunu sandığımız birinin gözünden anlatılmaya başlanıyor öykü ama bir anda onun aslında insan olmadığını anlıyoruz. Orada öykü doruğuna ulaşıyor. Biraz da bu nedenle öykünün umutlu sonu sönük kalıyor. Oradaki "umut" ışığı önemini yitiriyor.

Çevirmenin ellerine sağlık Cheers


Re: Stephen King - Kaçmak Zorundayım

Çeviriler hakkındaki yorumlarınız için çok teşekkürler. Çevirilerin devamı gelecek. Hepsi de King'in küçükken çıkardığı fanzinden çevrilecek/çevrildi. Aslında eklediğim yazıyı düzeltme olanağım olsaydı çevirinin -sizin sayenizde gördüğüm- aksayan yanlarını gözden geçirecektim ama forumda böyle bir özellik yok sanırım.


Re: Stephen King - Kaçmak Zorundayım

bülend dedi ki:
Çeviriler hakkındaki yorumlarınız için çok teşekkürler. Çevirilerin devamı gelecek. Hepsi de King'in küçükken çıkardığı fanzinden çevrilecek/çevrildi. Aslında eklediğim yazıyı düzeltme olanağım olsaydı çevirinin -sizin sayenizde gördüğüm- aksayan yanlarını gözden geçirecektim ama forumda böyle bir özellik yok sanırım.

Bilgilendirme için teşekkürler. Belki uygun bir zamanınızda "Stephen King" diye ayrı bir başlık açıp yapıtığınız/ yapacağınız çeviriler hakkında da bilgi vermek istersiniz.

Düzeltme konusuna değinmeniz iyi olmuş. Çeviri forumunda başlığın ilk iletisini yalnızca moderatörler değiştirebiliyor. Çevirini üzerine yeterince yorum yapıldığına karar verip gerekli gördüğünüz düzeltmeleri yaptıktan sonra çevirinin son halini yeni bir mesaj olarak aynı başlığa gönderirseniz "çevirinin son hali" notu düşerek ilk mesajın içine kopyalıyoruz. Ama çevirinin ilk hali hiçbir zaman kaldırılmıyor, çünkü çevirinin ilk hali kaldırılınca üzerine yapılan yorumların çoğu da anlamsızlaşıyor. Bu uygulamanın örneklerini Lord Dunsany çevirilerinde görebilirsiniz.


Re: Stephen King - Kaçmak Zorundayım

Çok anlam veremiyordum öykülere. Kopukluk, eksik bir şeyler varmış gibi geliyordu ya da bu öykünün yazılış nedeni ne olabilir diye soruyordum. Yazarın çocukluğunda yazdığı öyküler olduğunu öğrenince bu soruları sormaktan vazgeçtim sadece severek okuyorum. Elinize sağlık...