Lord Dunsany - Yangından Sonra
Çevirinin son hali:
Yangından Sonra
Lord DunsanyÇok uzun zamandır oluşum içinde olan şey meydana geldiği, dünya karanlık ve benzersiz bir gökcismine çarptığında, hatırda kalmaya değer herhangi bir şey var mı diye küllerin arasından kaçamak bakışlar fırlatan başka bir âlemden koca cüsseli yaratıklar kapladı ortalığı. Dünyada olduğu bilinen devasa varlıklardan bahsettiler. Mamutlar hakkında bir şeyler söylüyorlardı ki; işte tam o sırada, gözlerine insanoğlunun kurukafalar gibi etrafına bakınan sessiz ve penceresiz tapınakları çarptı.
Bir tanesi: “Bu devasa yerde iri cüsseli bir şey varmış” dedi, diğeri ise: “Bir mamutmuş.” dedi. Bir başkası: “Ondan da büyük bir şeymiş” dedi.
Ve sonrasında anladılar ki evrende en büyük şey insanoğlunun rüyalarıymış.
Çeviren: Abdulvahid Coşkun
Çevirinin ilk hali:
Yangından Sonra
Lord DunsanyÇok uzun zamandır oluşum içinde olan şey meydana geldiği, dünya karanlık ve benzersiz bir gökcismine çarptığında, hatırda kalmaya değer herhangi bir şey var mı diye küllerin arasından kaçamak bakışlar fırlatan başka bir âlemden koca cüsseli yaratıklar kapladı ortalığı. Dünyada olduğu bilinen devasa varlıklardan bahsettiler. Mamutlar hakkında bir şeyler söylüyorlardı ki; işte tam o sırada, gözlerine insanoğlunun kurukafalar gibi etrafına bakınan sessiz ve penceresiz tapınakları çarptı.
Bir tanesi: “Bu devasa yerde iri cüsseli bir şey var” dedi, diğeri ise: “o bir mamuttu.” dedi. Bir başkası: “ondan da büyük bir şey” dedi.
Ve sonrasında anladılar ki evrende en büyük şey insanoğlunun rüyalarıydı.
Çeviren: Abdulvahid Coşkun
Kaynak: After The Fire, Fifty-One Tales
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Abdulvahid Coşkun'un ellerine sağlık. Oldukça temiz bir çeviri olmuş. Benim gözüme çarpan bir tek şey var, onu belirtmeden geçmek istemiyorum:
İlk cümlede de geçmiş zaman kullanılsa hem özgün metne daha sadık kalınacak hem de paragraf boyunca zamanlar arasındaki uyumsuzluk ortadan kalkacak:
(Burada "huge places" ile kastedilenin tapınaklar olduğu bilgisini verebilmek için "mekânlar" denilebileceğini düşünüyorum) Tabii bu durumda belki ikinci cümleyi de ilk cümleye uydurmak amacıyla biraz eğip bükmek gerekebilir: "o bir mamuttu" yerine önce "Mamutmuştur" (-miş'li geçmiş zamanın hikâyesi) demek geçti içimden, hâlâ da bunun en iyi alternatif olduğunu düşünüyorum. Bir diğer alternatifse "Mamuttur" (geniş zaman). Noktalamayla da biraz oynayınca benim önerim:
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Öncelikle bu zaman uyumsuzluğundan dolayı çok özür dilerim.
Doğrusu benim aklıma "-mış"lı geçmiş zaman hiç gelmemişti, teşekkürler.
Bu arada çeviriyi beğenmeniz beni mutlu etti
Çok teşekkürler, iyi günler.
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Çeviri grubu sayesinde bu güzel öykülerin bu güzel çevirilerine ulaşabiliyoruz. Herbirinize teşekkür ederiz.
Çeviriyi ve öyküyü beğendim. Çeviride aklıma takılan bir şeyi sormak isterim;
Aslına bakıldığında dünya bir cisme çarpmaz cisim dünyaya çarpar, ancak söz konusu bir Lord Dunsany öyküsü olunca insan emin olamıyor tabii
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Özgün metinde "the world hit a black, uncharted star" ifadesi yer alıyor. Bunu belki "dünya kara, keşfedilmemiş bir yıldıza çarptığında" diye çevirmek de mümkün, ama çarpan, benim anladığım kadarıyla dünya. Zaten metinde açıkça geçmeseydi bile, bir yıldızla dünyanın birbirlerine çarpması durumunu, aralarındaki büyük kütle farkından dolayı, dünyanın yıldıza çarpması olarak açıklamak doğru olurdu, herhalde. Fizikçi arkadaşlar açıklasınlar, ben çok anlamam
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
doğru söylüyorsun eren abi,
ben ilk çevirirken metinde oyle olduğu için pek düşünmemiştim de
güneşi orta boy bir yıldız olarak düşünür ve bir orantı yaparsak
güneşi normal bir elma kadar küçültürsek dünya da normal bir misket tanesi kadar oluyor ve
keşfedilmiş en küçük yıldız da anladığım kadarıyla dünyanın 29.223 katı büyüklükte olmalı
evrensel kutle cekim yasasina göre bizim yıldıza (gerçi ben gök cismi diye çevirdim ama) çarpmış olmamız lazım
(f: kuvvet
m1: birinci cismin kütlesi
m2: ikinci cismin kütlesi
r: kütle merkezleri arasındaki uzaklık
g: evrensel çekim sabiti
f=gm1m2/(r^2) )
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Diyelim ki yerde duran bir taş var ve bir tır gelip bu taşa çarpıyor. Biz burada taş tıra çarptı demeyiz, tır taşa çarptı deriz; yani çarpan kişi belirlenirken kütlelerine göre değil, kimin sabit olduğuna göre fail belirlenir.
Ben söz konusu çarpışmada
cümlesinden bunun yıldız olduğunu anlamamıştım. Sonra "taş- tır" iklisinde olduğu gibi kimin kütlece büyük olduğu değil kimin yörüngesinden çıktığı önemli.
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
burda böyle çevirmemin sebebi
1 zaten çevirinin aslında
yazıyor
2 taş - tır benzetmesi bence burda uygulanamaz çünkü tır kütlesinden kaynaklanan bir çekimle hareket etmiyor, içindeki motor gücü ile ilerliyor, ki taşta kücük olduğundan dolayı zaten dünyanın yerçekimi etkisiyle yerde sabit duruyor ve harici güç ile çarpan da tır oluyor.
ve yörüngeden çıkma konusunda da bahis Lord Dunsany olduğu için kimin yörüngesinden çıktığını kestirmek zor bu yüzden de orjinal metne bağlı kaldım
vakit ayırdığınız için teşekkürler
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
çevirinin son hali emeği geçen herkese teşekkürler
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Aşağıda yazanların öyküye bir şey katmayacağını biliyorum, ancak çarpışma meselesini tekrar konuşmak istiyorum;
İlk olarak; çeviride bunun bir yıldız olduğu belirtilmiyor;
Dolayısıyla ben bu konudaki kafa karışıklığımı daha önce;
şeklinde dile getirmiştim.
İkinci olarak; sabit, hareket etmeyen bir noktaya göre değil belirli ve süreğen bir yörüngesi olana göre tanımlanabilir. Uzayda bir sabit gösterecek kişiye Nobel vereceklerini de sanmam yoksa yıllar önce dünyanın merkezini gösteren Nasrettin hocaya o nobeli verirlerdi değil mi?
Bu arada yörüngeden çıkan kütle büyük bir kütle olabilir ve diğer küçük kütlelerin de yörüngelerinden sapmalarına sebep olabilir dolayısıyla bu durum bir çarpışma olarak tanımlanabilir. her bir kütle kim vurduya gider dolayısıyla değil mi?
Şaka bir yana, ben dünyayı Güneşin çekim alanından çıkararak kendisine doğru çeken bir yıldızla çarpıştıktan sonra dünyadan geriye bir şey kalmak bir yana dünya diye bir şey kalmaz diye de düşünüyorum oysa ki öyküde bu olaydan sonra dünya için;
diye bahsediliyor. Tabii burada yine daha önceki mesajımda da belirtiğim gibi söz konusu Lord Dunsany olunca her şey mümkün ve her şey aynı oranda imkansız.
Son olarak; bu çarpan şey karanlık ve benzersiz bir gök cismi mi? yoksa bir yıldız mı?
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
ilk başta kabul ediyorum ki ben kulağa daha güzel geldiğini düşündüğümden
bölümünü
olarak çevirdim. asıl metinde alenen belli dünyanın bir yıldıza çarptığı ama heralde bu muğlak anlam benim
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
ilgine ve sabrına teşekkür ederim
Re: Lord Dunsany - Yangından Sonra
Esrağfirullah ne demek
çevirilerime yorum ve eleştiri gelmesi beni çok memnun ediyor