Kurgu Odası

Pencereden içeri sızan sokak lambasının solgun, titrek ışığında, kubbeyi yüzyıldır taşıyan ahşap direklerin hep aynı yerlere düşen gölgeleri arasında telaşlı bir gölge çabuk çabuk gidip geliyor. Yüzlerine açılmış yaralardan kokularına dek ezbere bildiği kadim direkler arasında, sanki bir çocuk oyunu oynar gibi zik zaklar çizerek, peşi sıra sürüklediği bir ipi gövdelerine dolayıp yüzyıllar öncesinden kalma bir labirenti çözerek dolanıyor. Adımları sık ve uzun. Yıllardır attığı adımların hesabını yapıyor sanki ve tekrar tekrar aynı yerlerden geçerek bir süredir kaybettiği bir yeri, bir şeyi bulmaya çabalıyor. Dışarıdan bakan biri, onun, kıpırtısız durmaktan bıkarak harekete geçmiş, şaşkınlığından ne yapacağını bilmez halde bir oraya bir buraya seğirten bir direk olduğunu bile düşünülebilir.

Birden mıh gibi çakalıyor bulunduğu yere. Kafasının içinde, beyninde yeni yeni beliriveren bir düşünce durduruyor onu. Karşısına birden çıkıveren bir düşmanın söylediklerini dinler gibi, bir yabancının düşüncelerini anlamaya çalışır gibi durup dinliyor aklından geçenleri. Dinlediklerinden çıkardığı anlam hesaplarını karıştırıyor. Az öncekinden daha hızlı yürüyor ahşap direklerin arasında. Kaybettiği o yeri, o şeyi hemen, şimdi bulmalı karşısına dikilen düşünceyi yerle bir etmek için. Adımları hızlandıkça, sıklaştıkça ayakları birbirine dolaşıyor. İçeri sızan sokak lambasının solgun, titrek ışığı görünmez oluyor. Kopkoyu bir karanlığa düşüyor, kapaklanıyor, ahşap zemine.Birden, düştüğü yerde beklenmedik bir duygu şimşek aydınlığıyla beliriveriyor. İçten içe yaşadığı bütün bu kahredici savaşımlara karşın ahşabın kokusu soluğuna karışıyor ve o kapkara, yıldırıcı düşüncelerin ağırlığı biraz hafifliyor sanki. Keder, baskı, çaresizlik ne kadar gerçek ise, işte hayat, o koku ve çağrışımlarıyla o derece gerçekliğini teslim ediyor. Kısa bir kararsızlık anı. Hemen kalkmak istemiyor kapaklandığı yerden. Ahşap kokusundan ayrılamadığından mı, yoksa bedenini koynuna teslim edeceği toprağa kendini alıştırmasından mı? Bilemiyor. Bir bacağını altına alarak oturduğu yerde, kahverengi, yünü topak topak atmış çorabına bakıyor uzun uzun. Ayak parmaklarını oynatarak kurtulmaya çalışıyor bu kırçıl görüntüden. Bunun imkânsız olduğunu biliyor. Dizini büküp halının kıvrılan yerini düzeltiyor parmak ucuyla. Bu halı ne zamandır burada? Diğerleri kadar solgun görünmüyor.

Halının desenlerine dalıyor bakışları. Evdeki herkesin yer sorfasında, aynı kaptan yemek yediği bir zamanı anımsıyor birden. Ölgün bir lambayla aydınlanan odada, tıpkı şimdi kendisinin oturduğu gibi oturan dedesinin sofradan kalkarken bükülü kalmaktan uyuşan bacaklarının sızısıyla uzun bir of çekişini, uyuşukluğu açmak için parmaklarını kımıldatışını anımsıyor. Dedesinin, çorabındaki minik pıtırcıkları, topak topak yün toplamış dikenleri, saman parçacıklarını yoluşunu anımsıyor. Şaşıyor, yıllarca öncesine, çocukluğuna dair bu önemsiz ayrıntıları şu halının renkleri kadar net görebildiğine. Dedesinin uzun uzun öksürüp balgam söktükten sonra, "hadi bakalım, karnını doyurduysan, küçük testiyle aşağı pınardan su getir bana." deyişini anımsıyor. Çocukluğuna ait bu anıları düşünmekle sanki o anılara haksızlık ediyormuş gibi bir duyguya kapılıyor, sanki hiçbir şeye dokunmaması gerekirmiş, sanki elleri kirliymiş, düşündüğü, dokunduğu her şeyi kirletiyormuş gibi bir duyguya kapılıyor. Omuzları şiddetle sarsılıyor önce, sonra ağlamaya başlıyor. Az önce desenlerine baktıığı halıya yüzünü bastırıp hıçkırığını durdurmaya çalışıyor. Secde eder gibi iki dizinin üzerinde yüzü halıda öylece kalıyor. Gücü tükenince bütün bedenini bırakıyor halıya. "Ne yaptın lan sen?" diye fısıldıyor. "Sen ne yaptın?" Bu sözleri söyler söylemez karşısında onu görüyor. İnce uzun boyuyla direkler arasında bir başka direk. Sessiz. Merhametsiz. Alnında halıdan kalan kırmızı bir iz, gözleri yaş içinde o da doğruluyor. Tam karşısında duran kendi bedenine bakakalıyor. Bir uçurumun birbirini seyreden iki yakası gibi karşı karşıyalar. Her ikisi de aynadaki yansısına bakar gibi gözlerini bir diğerine dikmiş. Gerçeği hayalinden ayıran yalnızca yerden kalkanın alnındaki iz. İlk adımı hangisi atarsa atsın aralarındaki mesafe mutlaka korunacak. Alnında iz olanı, yumruklarını hırsla sıktığında, sağ avucuna batan sert ve pürüzlü urganı fark ediyor. Yorgun bedeni korkuyu tetikleyen bir uyanışın şaşkınlığıyla irkiliyor. Olabildiğince yakınına gelip, sert bir hareketle uzatıyor urganı karşısındaki bedenine. Keskin bir fısıltı, sağır sessizliği ürpertiyor:

" İşte çare! Var mısın kurtuluşa!" demeyi ne çok isterdi. Hayır, bunu diyemiyor. Kendi bedeni karşısında el gibi duruyor. Onun bu çaresizliğini izlemekten keyif alan bir düşman şimdi o. Ali gibi, kendi cesetini yıkamaya, yıkayıp kefenle tabuta koymaya yanaşmayacak. Uzaktan seyredecek onu. “Şimdi ben mi suçluyum?” diyor. Bu ipi senin yüzünden geçireceğim boynuma. Bu ip ikimizin.” “Niye,” diyor, beriki. “Niye ipe sarıldın. Benden kaçmak da kurtaramadı mı seni? Bura da mı huzur vermiyor artık? Gelip secde edince huzura eremiyor musun, avunamıyor musun?” Elindeki ipi öfkeyle karşısındakine fırlatıyor. “Aklımdan bir saniye bile çıkmıyor!” diye bağırıyor. “Aklımı sen çeldin, sen çıkardın beni yoldan…” Beriki sakin, kendinden emin yavaş yavaş konuşuyor, “Yalan söylüyorsun. Hiç tartmadın, hiç düşünmedin, aklına gelir gelmez yaptın. Şimdi, pisliğine beni de bulaştırma.”

Bu sözlerin muhatabı, söylenenleri huzursuz bir sessizlikle karşılıyor. Gözleri yarı ölü bir yılan gibi az ötesinde kıvrılmış ipe ilişiyor. Bir ürperti uyanınca teninde, kaçırıyor bakışlarını. Ne kadar istemese de gözleri yine karşısındaki bedene çevrili şimdi. Ama bu kez görebildiği, yer yer sırları dökülmüş bir aynanın gösterebileceği kadar. Öylesine eksik, parçalara bölünmüş, köhne bir çerçeveye hapsolmuş kırık dökük bir silüet var karşısında. Sokulabileceği bir sığınağının olmadığını duyumsuyor; içine girip kaybolabileceği şuncacık bir oyuğun olmadığını. Gözlerinden akan yaşların sıcaklığını hissediyor. Ne karısının, ne annesinin, hiç kimsenin, hiçbir şeyin onu sarıp sarmalayamayacağını, hiçbir yerde huzur bulamayacağını bütün benliğiyle duyumsuyor. Mihraba doğru yürüyor. Bir karışlık yükseltinin üstüne çıkıyor. Başı sarıksız, sırtı cübbesiz bu ilk duruşu mihrabın karşısında. Pişmanlıktan öte suçluluk ve utanç duyuyor. Kirpiklerindeki damlalar mihrabı yer yer belirsizliklerle yansıtıyor muhayyilesine. Ama o, asıl görmek istediği yere ısrarla odaklıyor bakışlarını. Duvarın içine tatlı bir kavisle yerleşivermiş, mihrap oyuğunu seyrediyor bir süre. O oyuğa sığınmayı, bu korkutucu sessizliğin ise bir tefekkür suskunluğuna dönüşmesini diliyor.

Günlerdir düşündüğü, yapmaya karar verdiği şey artık korkutmuyor onu. Hiç korkmuyor bedenini cansız, soğuk, kaskatı hayal etmekten. Ona bu kararı aldıran içindeki aykırı sesten de kaçmıyor artık. Onunla kavgası bitiyor bir anda. İp geliyor aklına. Ötede, giriş kapısına yakın bir direğin dibinde bir yılan gibi kıvrılmış duruyor ip. Artık kararı karar. İpi almak için acele etmiyor bu yüzden. Şimdi ip de düşmanı değil, içindeki ses de. İçi huzurla doluyor. Bakışlarını yeniden oyuğa dikiyor. Karısını son bir defa daha görmeyi arzuluyor. Gitmeden son bir defa görmek, konuşmak... Yıllardır hemen her başbaşa kaldıklarında, bir çocuk istiyorum, esirgeme benden, neyse çaresi, çaresine bakalım diyen uysal, sessiz, narin karısının yakarışları geliyor aklına. Başka birini sevdi, diyor, sonunda gitti, başka birini sevdi. Bunu ilk hissettiği günü anımsıyor, karısına yaptıklarını... utanç düyuyor düşününce. neye yaradı, diyor. benden daha çabuk soğumasından başka neye yaradı... başını kaldırıp Allah yazılı levhaya bakıyor şimdi. soğumuş, kararını vermiş bir yüzle 'elimden gelen bu' diyor ona. 'kızma bana. sana, istemediğin bir şekilde de olsa, yine senin evinden geliyorum.' yavaş yavaş yerinden doğruluyor sonra. vitrayları, minberi, kürsüyü, avizeyi, halıları son kez uzun uzun seyrediyor. onların da bir diyeceği kalmamış. panoya, hayatta en çok değer verdiği iki varlık için veda cümlesini yazıyor: elveda canım, elveda camim. sonra, garip bir huzur ve boyun eğişle ilmeği başından geçiriyor.

İnsan, yalnızca zihniyle çıkabilir mi bir yolculuğa? Daha önce gidilmiş yerlere değil ama, orada acıdan başka bir şey kalmadı, yeni, yepyeni, daha önce hiç gidilmemiş karalara ayak basabilir mi?