UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Kararlar

18 May 2009
Barış Acar

"Kararlar"
Franz Kafka
Hikâyeler
Çev. Kâmuran Şipal
İstanbul, Cem Yayınları, 1995: 33.

Öykü forumdan kaldırılmıştır. Bkz.: Forum İşleyişi

Kategori:

Re: Kafka - Kararlar

Bir "katlanamama" öyküsü bu ...Başkalarının isteklerine, alışkanlıklarına hatta varlığına katlanamama. Sonunda ise istenilen, tercih edilen ve biraz da alışılıp sevilen bir yalnızlık olsa da .


Re: Kafka - Kararlar

""
Böyle bir durum için karakteristik bir devinim, serçe parmağın kaşlar üzerinde gezinmesidir.

Hani, günümüz Sinema-TV piyasasının diline pelesenk olmuştur: Sondan başa doğru yazmak, bir son sahne üzerine yapıyı inşa etmek...

İşte Kafka da bu öyküyü yukarıdaki cümleden hareketle yazmış gibi gelmekte bana.


Re: Kafka - Kararlar

Genel olarak Kafka'nın bir yandan her şeyi fazla önemsemesi, öte yandan hiç bir şeyi önemsememesi beni bunaltıyor.


Re: Kafka - Kararlar

Nurten Öztürk dedi ki:
Genel olarak Kafka'nın bir yandan her şeyi fazla önemsemesi, öte yandan hiç bir şeyi önemsememesi beni bunaltıyor.

Sanırım kendisi de bundan fena halde bunalmış. O geçiyor bize. Dolayısıyla çok başarılı. Smile


Re: Kafka - Kararlar

Bu aşrı hassas ruh hali ve onun yarattığı algı dünyasıyla eserler daha farklı olmuyor mu? Örneğin şair aşkını hepimizden daha ince yaşayabilen değil mi? Sanırım "Kafkaesk"le de yukarıda konuşulanlar kastediliyor, duyuş ve seziş farkı...Sandalyeden kalkıp hareketliliğe uzanmak zorken, tepkisiz kalıp ortamdan izole olma da bir o kadar kolay olabilmiş bu öyküde.


Re: Kafka - Kararlar

Foruma koyduğumuz bu kısa Kafka öykülerine baktıkça, Kafka'nın çok biçimci olduğunu düşünmeye başlıyorum.

Yazınsal olanı şemalaştırıyor sanki. Örneğin bu öyküde durumları paragraflara bölüyor. Önceki öykülerinde de vardı bu. İki paragrafın arasına koyduğu geçiş bölümünde şöyle belirtiyor bunu:

""
Ama böyle olabilse de, içine düşüleceği kuşkusuz her yanılgıyla her şey, Kolay ve Zor, bir an gelip durakalacak, ben de çember içinde gerisin geri çark edeceğim?

"Kolay" ve "Zor". Ancak hangisi kolay, hangisi zor bunu belirtmiyor.

Daha önce Nurten Öztürk de belirtmişti; bu müphemliğin olanaklılığından ustaca faydalanıyor.


Re: Kafka - Kararlar

Sırf bu öykü için değil, genel olarak kafka'nın yerleşik olanı sarsma biraz da dalga geçme ( o bu öyküde) eğilimi var. Çok ciddi şeyler söyledikten sonra Barış'ın alıntıladığı cümleyi yazıyor. Kendisiyle ciddiyetiyle dalga geçer gibi.

""
Böyle bir durum için karakteristik bir devinim, serçe parmağın kaşlar üzerinde gezinmesidir.


Re: Kafka - Kararlar

Cihan dedi ki:
Örneğin şair aşkını hepimizden daha ince yaşayabilen değil mi?

Buradaki incelik-kalınlık meselesi hepimizi yorar diye düşünüyorum. Onun yerine ben "sanatçı"yı seçtiği malzemeyle (onun diliyle) derdini iyi anlatabilen kişi olarak tanımlıyorum.

Kafka'nın sözcük seçimi öyle kuvvetli ki; bunlar ve bunların yarattığı çağrışımlar üzerinde durdukça kendimize aitmiş gibi duyduğumuz şeylerle karşılaşıyoruz. Bir nevi bizim de hissettiğimiz şeyler üzerinde bir arkeolojiye kalkışmış sanatçı ve derinlerde yatan ne var ne yoksa hepsini su üstüne çıkarmış; ifşa etmiş.


Re: Kafka - Kararlar

Barış Acar dedi ki:

Kafka'nın sözcük seçimi öyle kuvvetli ki; bunlar ve bunların yarattığı çağrışımlar üzerinde durdukça kendimize aitmiş gibi duyduğumuz şeylerle karşılaşıyoruz.

Evet, doğru bir tanımama olur umarım, başka türlü ifdade edemedim, kurguyu sözcükler üzerinden yapıyor çoğu zaman.


Re: Kafka - Kararlar

Barış Acar dedi ki:
""
Cihan yazdı: Örneğin şair aşkını hepimizden daha ince yaşayabilen değil mi?

Buradaki incelik-kalınlık meselesi hepimizi yorar diye düşünüyorum. Onun yerine ben "sanatçı"yı seçtiği malzemeyle (onun diliyle) derdini iyi anlatabilen kişi olarak tanımlıyorum.

Katılıyorum.


Re: Kafka - Kararlar

Aslında cümle cümle bir analiz ne çok şey gösterecek bu öyküde. Deneyelim mi?


Re: Kafka - Kararlar

Sırayla her cümleyi birimiz yorumlayalım. Ben başlıyorum:

""
Perişan bir durumdan belini doğrultabilmek için fazla bir enerji gerekli değil sanırım.

Tek cümle de üç durum var. Anlatıcı öncesinde perişan bir durumdaymış. Ancak bundan kurtulmak istiyor ve bu çok fazla çaba gerektirecek bir şey de değil onun için.

O zaman sormak gerekiyor: Bu ne menem bir "perişanlık"tır diye. Demek ki Kafka, perişan olmayı çok da perişan edici bir şey olarak görmüyor. Onu hafifsiyor. Onun hafif olan bir yönü olduğunu, aslında o kadar da güçlü olmadığını sezdirmek istiyor bize.


Re: Kafka - Kararlar

Bu öyküyü Kafka yazmamış gibi geldi bana.
Dilinden midir, bilmiyorum, ama başkası konuşuyor sanki.
Dönüşüm/Değişim'de, Ceza Sömürgesi öykü kitabında, Şato'da konuşan adam bu değil.
Çevirmenler aynı, ama bir gariplik var.
Ya Kafka çok iyi oyuncu, ya da bir dönem çevirmenimize bir şeyler olmuş...


Re: Kafka - Kararlar

Çağdaş dedi ki:
Ya Kafka çok iyi oyuncu, ya da bir dönem çevirmenimize bir şeyler olmuş...

Kafka'nın iyi oyuncu olduğuna kuşku yok; ama çevirmen sorununa girme bence. Keza Kafka'da o mesele biraz fazla çetrefilli.


Re: Kafka - Kararlar

Metni okuyorum okuyorum sözcükleri, cümleleri nasıl anlamlandıracağımı bilmiyorum. Hatta bu metne bir öykü denilip denilemeyeceğini de...

Serçe parmak bana parmak emmek gibi çocuklukta ihtiyaç duyulan bir eylemi çağrıştırdı. Bir zaaf mı demeli, başedilemeyen bir durumla karşılaşılınca sığınılan yer. Sığınak...


Re: Kafka - Kararlar

Elif dedi ki:
Serçe parmak bana parmak emmek gibi çocuklukta ihtiyaç duyulan bir eylemi çağrıştırdı.

Sanırım başparmakla karıştı. Laughing out loud


Re: Kafka - Kararlar

Barış Acar dedi ki:
Sanırım başparmakla karıştı.

Şöyle kurayım cümlemi: Öyküde,serçe parmağın kaşlar üzerinde gezinmesi, serçe parmaktan söz edilmesi bana, çocukluk döneminde parmak emme eylemini çağrıştırdı. Bu eyleme neden ihtiyaç duyulduğu sorusu öyküyü incelememizde bir katkı sağlamasa da bana bunu çağrıştırdı.


Re: Kafka - Kararlar

Barış Acar dedi ki:
Aslında cümle cümle bir analiz ne çok şey gösterecek bu öyküde. Deneyelim mi?

Zaten öykü dört cümle. Ve denedim henüz bir şey çıkmadı benden.


Re: Kafka - Kararlar

Evet, ben de saymamıştım. Beş cümleymiş. Ben en Kolayına girişmişim. Neyse, devamı gelirse Zor bir cümle de alırım. Laughing out loud