UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



İnternette Resmiyet

08 Haz 2010
eren

Mehmet Sürücü'nün "internette resmiyet" hakkında sorduğu soru üzerine işe kısa bir bilgilendirmeyle başlamanın yaralı olabileceğini düşündüm. Dilim döndüğünce bildiklerimi aktarmaya çalıştım.

""
Cümledeki "resmi" sözcüğü bana bir garip geldi. Acaba? "nette resmiyet" konusunda ne söylenebilir?

İnternette resmiyetin komik bir yanı var. Özellikle de bizim gibi ülkelerde devletin interneti algılayış biçimi her türlü kahkahaya davetiye çıkarıyor. Bir aralar (2001 senesindeydi galiba) bir kanun taslağı üzerinde çalışılıyordu. Taslağa göre web sitesi açmak için valiliğe ikametgâh ilmuhaberiyle başvurup her gün sitenin iki kopyasının cumhuriyet savcılığına basılı olarak teslim edilmesi gerekiyordu (kaynak).

"Resmî" kelimesinin ilk çağrışımı devletle ilgili olduğu için ve devlet de internete böyle (bayağı dar) bir açıyla baktığından tartışma ilk başta çok şey vaadetmiyor. Oysa resmiyetin başka bir yanı da var. Elimizdeki Aslı Erdoğan örneğini inceleyerek başlayalım. http://aslierdogan.com/ adresinde hiçbir yerde "bu Aslı Erdoğan'ın resmî sitesidir" gibi bir ifade yok, ama iletişim bölümünde "Aslı Erdoğan'a mesajınızı aşağıdaki formu doldurarak gönderebilirsiniz... " dendiğine bakılırsa site kendisini Aslı Erdoğan'la iletişim kurmanın bir yöntemi olarak tanıtıyor. Eğer burada söylenene inanacak olursak, Aslı Erdoğan'ın bu siteyi hazırlayanlarla belirli bir iletişim içinde olduğunu (hattâ belki kendisini onlardan böyle bir istekte bulunduğunu) düşünebiliriz. Peki bundan emin olabilir miyiz? Gönderdiğimiz mesajları "Aslı Erdoğancılık" oynamak isteyen birileri cevaplıyor, onun yazılarını internetten derleyip bu sitede topluyor olamaz mı? Pekâla olabilir. Bunun örneklerini Facebook, Twitter gibi sosyal iletişim ağlarında sık sık görüyoruz. Bir ünlünün adını kullanarak açılan hesaplara "hayran olan" ya da arkadaşlık teklif edenler, bir süre sonra e-posta hesaplarına reklâmlar yağmaya başladığında, şaşkına uğruyor olmalılar. Buna engel olabilmek için bu türden ağlar resmî doğrulama yöntemleri de kullanıyorlar. Kişiler, kullandıkları hesabın gerçekten kendilerine ait olduğunu belgeleyebiliyor, böylece diğer kullanıcılar, birine arkadaşlık teklif ederken (ya da Twitter'da takip ederken) onun gerçekten arkadaşlık teklif etmek istedikleri kişi olduğundan emin oluyorlar.

Bu türden resmiyetin bir diğer biçimi de henüz yeterince yaygınlaşmamış olan dijital imza uygulaması. Bu uygulamayla gönderdiğiniz bir e-postanın gerçekten size ait olduğunu, verdiğiniz bir bankacılık talimatının gerçekten sizden geldiğini belgeleyebiliyorsunuz. Belki bir parantez de cep telefonları için yapılabilir. Tıpkı kredi kartı gibi, cep telefonu numarası (daha doğrusu SIM kart) da kişiye özel ve benzersiz olduğundan, yakın gelecekte kredi kartı yerine yalnızca cep telefonu kullanarak alışveriş yapmak mümkün olacak. Bu, biraz daha genişletilerek, cep telefonu üzerinden yapılan online işlemlerin sahihliğinin doğrulanmasında kullanılabilir.

İnternette sahtecilik bu kadar çokken ve sahtecilik suçlarına karşı henüz etkili tedbirler alınıp gerekli yasal düzenlemeler yapılmamışken internette resmiyet meselesi daha çok su kaldıracak gibi görünüyor. Oysa, dünya o yönde hızla ilerliyor. İnsanlar, resmî işlemlerini internet üzerinden kolayca yapabilmek istiyor. Öte yandan, bilgisayar teknolojileri ve internet konusundaki temel bilgi eksiklikleri bu alandaki sahteciliği o kadar kolaylaştırıyor ki, önemli uygulamaların herkesin hayatını kolaylaştıracak biçimde internete taşınması hayli zaman alabilir.

Kategori:

Re: İnternette Resmiyet

Konuya epey etraflıca yaklaşımından dolayı seni kutluyorum. Resmen gülmekten öldüm. Laughing out loud


Re: İnternette Resmiyet

Aramızda istesek de kaldırılması zor bir resmiyet var.
Bu ilişki de sonunda resmiyete bindi. Nikâh salonundalar.
Resmi üniformasını çıkardı.
Onunla resmen alay ettiler.
Son kavgadan sonra resmen korktum.

Dilin kelime kıtlığı, aynı kelimeye çok çeşitli yerlerde işlevler yüklememize neden olabiliyor. “resmiyet” de bunlardan birisi sanırım.
Eren'in uzun açıklaması üzerinde düşünmeye değer konuların tetikleyicisi gibi. Özellikle “sanal ortam” sözcüğü, sanki bir sahte ilişkiler, mubah bir yalan zemini, seviyesizliğin olumlaması, güncel sanılması gibi düşüncelere ulaştırabiliyor insanları.

Nerede olduğunu anımsayamadığım, bir genç kızın iniharı ile ilgili haberi aktarmak istiyorum. Genç kız bir süre nette yazıştığı kişiye aşık olur. Daha sonra karşıdaki kişi ayrılınca da bunalıma düşüp intihar eder. Yapılan soruşturmada yazıştığı kişinin, arkadaşının annesi olduğu anlaşılır. Bir süre önce kız arkadaşıyla kavga edip küstüklerinde annesi bunu hazmedemeyip, üzülen kızının intikamını almaya karar vermiştir. Bu planı hazırlar. Genç kızı yazışmalarla aşık kendin aşık edip(?) daha sonra terk edecek, onun acı çekmesini sağlayacaktır. Ama ayarı kaçan garip ilişki, sonunda genç kızın kendini öldürmesiyle souçlanır.

Bu ortamda sağlıksız bir şeyler olduğunu,a ma bunun ortamın kendisinden değil, bizlerden kaynaklandığını da biliyoruz. Sonuçta araç olan net, sorunlu, tehlikeli bir konu olup çıkabiliyor.


Re: İnternette Resmiyet

Mehmet Sürücü de ifade etmiş, artık neredeyse internetle özdeşleşmiş olan "sanal" kelimesinin internete bakışımızı belirlemek konusunda -ne yazık ki- etkili olduğu kanaatindeyim. İnternette her şeyin bir bilgisayar oyunu gibi gerçek dışı olduğunu, içinde bulunduğumuz eylemlerin izlerinin bilgisayarımızı kapattığımızda bütünüyle silineceğini düşünme eğilimindeyiz. Bu nedenle sokakta yürüken belirli bir sorumluluk duygusuyla hareket ederken internette yaptığımız hiçbir şeyden sorumlu olmadığımızı düşünüyoruz herhalde.

İnsanları kandırmak (kredi kartı ya da cep telefonu numarası gibi özel bilgileri çalarak), şiddet ve nefret suçları işlemek (gerçek ya da tüzel kişilere hakaret, tehdit, şiddeti övmek, ırkçılık, çocuk pornosu, vs.) hiçbir cezası olmayan, yapanların eylemlerinin sonuçlarına katlanmak zorunda kalmadıkları şeyler gibi anlaşılıyor herhalde. Oysa öyle olmadığını biliyoruz. Birine e-posta yoluyla hakaret etmekle mektupla hakaret etmek arasında, netice itibariyle hiçbir fark yok (e-postanın, gerçekleştiren açısından büyük kolaylık olduğunu saymazsak). Ama yapan bunu böyle algılayarak yapmıyor, kendini, muhtemelen, bir bilgisayar oyununun dünyayı kurtarak kahramanı gibi görüyor. Etnik, politik, sportif, dinî her türlü fikir ayrılığı hızla karşılıklı hakaretler ve küfürleşmeye dönüşüyor. Ama, bütün bunlar olurken, internet bir yandan da uygarlaşıyor. O sıkıcı küfürleşme ortamlarından sıkılan insanlar, daha "gerçek" ilişkiler aramaya başlıyor. Çünkü sürekli küfredip durmak insanın sinirini yatıştırmasında yardımcı olsa da "gerçek" ilişkiler kurmasına vesile olmuyor.

Bir yanda interneti balta girmemiş bir orman gibi görenler, diğer yanda "gerçekten" kullanmak, ondan yararlanmak isteyenler. İlk grup hep varolacak, ama ikinci grubun da giderek büyüyeceğine inanıyorum.


Re: Aslı Erdoğan: Yaşamı ve Yapıtları

""
İsterseniz Aslı Erdoğan'ın yaşamı ve yapıtlarıyla doğrudan ilgisi olmayan bu konuyu ayrı bir başlıkta tartışalım: "İnternette Resmiyet"

"Resmi" sözcüğünü "sanatçının izniyle veya eliyle" anlamlarını kastediyorsak sorun yok.