UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Grass: A Nation’s Battle for Life

25 Nis 2010
Mehmet Sürücü

Geçtiğimiz günlerde, Grass: A Nation’s Battle for Life.(Çimenler- Bir Ulusun Yaşam Savaşı) adlı 1925 yılı yapımı bir belgesel izledim. Yönetmenleri: Merian C. Cooper, Ernest B. Schoedsack. Belgeselin oluşum aşaması epey ilginç. (Daha uzun bir yazıyla, daha sonra değinmeye çalışacağım) Yılı itibarıyla ilk çekilen belgesellerin arasında anılıyor. Birisi kadın, üç kişilik yapımcı ekip Ankara'dan yola çıkıyorlar. Ülkenin Ankara'dan ötesinde çekilen bazı görüntüler çok etkileyici. Develerle, atlarla süren yolculuk İran'a kadar uzanır. Burada bozkırda "Bakhtiyari" aşireti ile karşılaşırlar. Bu aşiretin arasında bir süre yaşayınca, daha önce planladıkları şeylerden vaz geçip, onlarla ilgili bir belgesel yapmaya karar verirler. Aşiret büyük bir intikale hazırlanmaktadır. Otlakların , meraların daha iyi olduğu bir bölgeye gidilecektir. Kadınlar,erkekler, yaşlılar, gençler, atlar, eşekler, katırlar, tavuklar, kediler, köpekler, cümle eşya, kap kacak, yatak, döşek hayvanlara, hayvanların yetmediği yerden sonra kadınların çocukların sırtına vurulur. Ve uzun, insanı tüketen, insanüstü çaba gerektirecek bir yolculuk başlar. Tüm aşiret coşkun sularıyla geçilmesi olanaksız "Karun" nehri kenarına gelirler. Yükleden hayvan derisi tulumlar çıkarılır, şişirilir, davul gibi, ince merteklerden yaptıkları ızgaranın altına tulumları bağlayıp, ilk kez görüp, şaşkınlıktan dilimin tutulduğu bir sal yapılır. Sonra da 500 bin hayvanı, aşiretin tüm her şeyini 6 günde, izlediğimde beni çekimlerin her karesiyle hayretler içerisinde bırakan, bir insanüstü çabayla nehrin öte yanına geçirdiler. Yollarının üzerindeki "Zardeh Kuh" dağını geçmeleri ise başka bir doğaüstü olaydı. Sanırım şimdilik bu kadar yeter. Daha geniş olarak tekrar dönmek istiyorum bu belgesele.
Sevgiyle kalın.
Mehmet Sürücü

Kategori:

Re: Şu Sıralar İzlediklerimiz, Okuduklarımız Üzerine

Merhaba,

Film gerçekten ilgimi çekti. İzlemeye çalışacağım.

Teşekkürler. Good

Merak edenler için afişini de ekleyeyim:

Grass A Nation's Battle for Life.jpg

Re: Şu Sıralar İzlediklerimiz, Okuduklarımız Üzerine

Benim de ilgimi çekti bu belgesel. Altyazı gerektiren bir yapım mı acaba?


Re: Şu Sıralar İzlediklerimiz, Okuduklarımız Üzerine

Altyazı olsa daha anlaşılır olacak yerleri var. Sessiz filmlerdeki gibi bazı bölümlerde bilgi kareleri var. Ama altyazısını bulamadım. İngilizce bilgisi biraz olanların çoğunu anlayabileceğini sanıyorum. Sonuçta o kadar görüntüleriyle hemen hemen her şeyi anlatıyor ki, altyazının çok da yokluğunu hissetmiyorsunuz.


Re: Şu Sıralar İzlediklerimiz, Okuduklarımız Üzerine

Evet, yapım yılını göz önünde bulundurarak çok fazla konuşma içermediğini tahmin etmiştim. Bilgi için teşekkürler, listeme aldım, en kısa zamanda izleyeceğim.


Re: Grass: A Nation’s Battle for Life

Bu muhteşem belgeseli az önce seyrettim. Bundan 86 sene önce yaşamış insanların hayatına, tropikal bir adada her şeyden yoksun yaşayan yerli kabilelerin hayatına bakar gibi bakmak beni ürküttüyse de onların insanı insan yapan mücadelelerini izlemek çok etkileyiciydi.

Bahtiyarî aşiretinin Baba Ahmedî kolunun lideri Haydar, oğlu Lufta, üç kişilik film ekibi, 50 bin insan, sayısız hayvan otlak bulmak için yaptıkları bu uzun ve yorucu yolculukta Karun Nehri'ni ve Zağros Dağları'nın en yüksek tepesi olan Zard Kuh'u (Sarı Dağ demekmiş Farsçada) (4200-4550 metre) geçip hedeflerine ulaşıyorlar.

Bu insanların hayatlarının artık normalleşmiş zorluklarını, doğayla çetin mücadelelerini hayretler içinde izledim. Ayaklarındaki çapıt çarıklar zaten o şartlarda hiçbir işe yaramayacağı için dört bin küsur metrelik doruğu karların içinde çıplak ayakla geçen bu insanların kendilerini kameraya çeken yabancıların aslında neyle meşgul olduklarından haberdar olmadıklarını bilmek; onların hayatında kamera denen cihazın, iki adamın peşine takılıp gelmiş tuhaf giysili bir kadının nasıl anlamları olabileceğini tahmin etmeye çalışmak eğlenceliydi.

Wikipedia'da filmle ilgili bilgilere de şöyle bir göz attım. O dönemde Hollywood'da çekilmiş ünlü etnografik belgesel Nanook of the North'un başarısından etkilenmiş olan film ekibi benzer bir başarıyı bulabilmek üzere rotalarını Orta Doğu'ya, Orta Doğu'nun "Unutulmuş Halk"ına çeviriyorlar. Filmde kendini belli eden oryantalist tona Wikipedia maddesinde de değinilmiş. Doğanın güçlüklerine göğüs geren bu insanları sanki hiç değişmemiş, bundan 3000 yıl önce nasıl yaşanıyorsa öyle yaşamaya devam eden insanlar gibi sunmaya çalışsa da, filmin o günden bugüne taşıdığı önemli tanıklıklar olduğunu da düşünüyorum.