UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

15 Haz 2009
Nurten Öztürk

"Yazar ve Yazman"
Ferit Edgü
Çığlık
İstanbul, YKY, 2002: 81-83.

Öykü forumdan kaldırılmıştır. Bkz.: Forum İşleyişi

Kategori:

Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Yazar; yalın, süsten arınmış anlatıma ulaşma isteğini güzel bir şekilde özetlemiş.

Öyküyü okurken -Öykü mü desek?- dün okuduğumuz "öykü ve şiir" aklıma geldi. Sanırım şiiri Edgü, öyküyü yazmanı kaleme almış.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Benim de aklıma Balıkçı şiiri ve Deniz Kıyısında öyküsü geldi. Ancak ben hangisini Edgü hangisini yazman yazdı konusunda Abdullah'dan farklı düşündüm. Uzunluk ve kısalık bakımından değil de metnin taşıdığı edebi bakış açısından ele alınca şiiri yazman öyküyü ise Edgü yazmıştır dedim kendime.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Abdullah yazdı :

""
Öyküyü okurken -Öykü mü desek?- dün okuduğumuz "öykü ve şiir" aklıma geldi.

Bence düpedüz öykü bu. İnsanın içinden gelenleri farklı bir kişi olarak, farklı kaygılarla yazdığının öyküsü.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

""
Ama yazmanımın garip bir de huyu var: Yazarken söylediklerimi değiştiriyor.

Edgü bu ifadeyle yazarların ve şairlerin ve hatta tüm sanatçıların gerçeklikle kurdukları ilşkiyi tanımlamaya çalışmak istiyor gibi.
Dün akşam "Denizin kıyısında" öyküsünü Edgü'nün hangi şartlar altında yazmış olabileceğine dair Barış'ın yaptığı yorumlar bu "yazmanı" nerelerde aramak gerektiğine iyi bir örnek. Dolayısıyla o yorumların üstüne bu öykü "kaymaklı ekmek kadayıfı" oldu benim için. Tongue


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Aslında bir biçimde bu öykünün de dün akşam değerlendirmeye çalıştığımız Deniz Kıyısında öyküsüyle bağı var. Yine "yazar ve gerçeklik" sorunlarıyla boğuşuyor Edgü. Çünkü yazarın dünyaya bakma biçimi ister istemez onu bozacak şeklide oluyor. Bu öyküde yazmanla ifade ediliyor bu durum. Bokludere oluveriyor Söğütlüdere. Ama bu arada dikkat etmemiz gereken şu diye düşünüyorum. Bokludere Söğütlüdere olurken yazarın bülbül dinlemekle Bokludere arasında yarattığı tezat yazmanın düzeltisi sonrasında ortadan kayboluyor. Dolayısıyla yazman, üslubu ne kadar şiirsel olsa da, adının çağrıştırdığı memuriyet havasının taşıdığı gibi, yazarın imlediği gerçekliği vasatlaştırıyor.

Bu durumda son satırda kendini gösteren -sanki yazmanın yazdıklarını kendi adıyla yayımlaması matah bir şeymiş gibi- alaycı ton okurun kafasında bir soru işareti bırakıyor: Yazarın içine girmiş bu memur kılığındaki edebî canavar acaba tümüyle ele mi geçirmiş onun bedenini?

Kuşkusuz Edgü'nün de amaçladığı Yazar'la (yaşayan, duyan, anlam üreten insanla) Yazman'ın (-mış gibi yapan servet-i fünun bozmasının) bu iç içe geçmişliği.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Yazar, yazman'ın tarzını sevmiyor sonuç olarak.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Biraz açarsam, yazman daha çok tarif ediyor, aktarıyor.evcilleştiriyor bir açıdan da. Daha kibar ifadeler olmasına rağmen insanı sıkan bir yanı var. Bir üslup çatışması var ikisinin arasında.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

""
Daha kibar ifadeler olmasına rağmen insanı sıkan bir yanı var.

Servet-i fünun... Laughing out loud


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

nurten aksakal dedi ki:
Kuşkusuz Edgü'nün de amaçladığı Yazar'la (yaşayan, duyan, anlam üreten insanla) Yazman'ın (-mış gibi yapan servet-i fünun bozmasının) bu iç içe geçmişliği.

Barış güzel özetlemiş. Peki niye böyle olmuş, nasıl olmuş? Yazar kendini mi eleştiriyor? Kime diyor bunları?


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Ben iki kimliğin tek bedende oluşunu anlattığını sanıyorum.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Bunun yanında da düşünce ve hayallerin; gerçekçi iken sözcüklerle birlikte daha edepli, oturaklı ve kurallı hale gelişine de bir vurgu yok mu?


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Sonuç yazmanla teke iniyor. Ve iyi bir tablo çıkmıyor gibi.Nasıl bir süreçtir bu. Yazarlığı belirleyen "şey " ortada dönen.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

""
Ben iki kimliğin tek bedende oluşunu anlattığını sanıyorum.

Cihan Başbuğ dedi ki:
Bunun yanında da düşünce ve hayallerin; gerçekçi iken sözcüklerle birlikte daha edepli, oturaklı ve kurallı hale gelişine de bir vurgu yok mu?

O zaman gerçek yazar, yazman gibi görünüyor.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

Bana kalırsa, sonuçta Yazman'ın galip gelmesinden çok, ikisinin de birbirini aldattığı düşüncesi öne çıkıyor gibi. Yazman Yazar'ın yazdıklarını değiştiriyor, Yazar ise Yazman'ın yazdıklarını kendine mal ediyor. Yazma sürecinin insanı anlatmaya yeltendiği gerçeklikten kopartan doğasını güzel özetliyor bu rol kapmaca oyunu.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

""
Barış güzel özetlemiş. Peki niye böyle olmuş, nasıl olmuş? Yazar kendini mi eleştiriyor? Kime diyor bunları?

Sanatçı; yazıya, tabloya veya filmin karelerine düşen gerçeklik dediğimiz anlatıları kendi doğalarından ayrı bir düzleme geçiyor. Yazar kendine değil de yazarlık, yaratıcılık denen kimliğe göndermede bulunuyor.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

abdullah şahin dedi ki:
Yazar kendine değil de yazarlık, yaratıcılık denen kimliğe göndermede bulunuyor.

Bu göndermeyi herhangi bir şekilde niteliyor mu? Bana olumsuz bir niteleme var gibi geliyor, Barış değinmiş aslında, ben de katılıyorum.


Re: Ferit Edgü - Yazar ve Yazman

""
Bu göndermeyi herhangi bir şekilde niteliyor mu? Bana olumsuz bir niteleme var gibi geliyor, Barış değinmiş aslında, ben de katılıyorum.

Olumsuz bir niteleme olduğunu düşünüyorum. Edgü, "Balıkçı" şiirinde yaptığı gibi anlatmak istediğini en kısa yoldan, fazla ayrıntıya girmeden vermenin peşinde. Ancak ya okuyucusuna güvenememekten ya da içindeki anlatma isteğine ket vuramamaktan ötürü daha fazlasını söyleme gayreti içine giriyor.

F. Edgü'nün "Do Sesi" kitabının arka kapağındaki şu not yazarın, öykülerinde erişmek istediği anlatımı özetliyor:

""
Küçük, kısa, yoğun, tüm gereksiz ayrıntılardan arındırılmış, yaşanılıp geçerken yazılmış öyküler.

Ferit Edgü- Do Sesi- Yapı Kredi Yayınları - İstanbul-2002