UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Ağaç

05 Ağu 2008
Barış Acar

Bütün Öyküleri
YKY
2000
s. 83-88

Öykünün indirilebileceği son tarih: 12 Ağustos 2008

İndirmek için tıklayın:
Bu oyku forumdan kaldirilmistir (Bkz: Forum İşleyişi).

Kategori:

Re: Ağaç

"Ağaç" öyküsündeki başkarakter Öksüz Memet'in öksüzlüğü, hikâyenin başında açık bir şekilde belirtilmekle beraber eşi Fatma ile evlenme sürecinde de okuyucuya sezdirilmektedir. Fatma, çeyiziyle evin ineklerini getirir, Memet askerdeyken babasıyla tarlasını işler, ara sıra annesinden tezek aşırır. Babasından kalma öküzlerinden başka hiçbir şeyi olmayan Memet yoksunluğunu kendi yanında eşitlemek, içgüveyi hâlinden uzak kalmak adına ağacı kesmeye niyetlenir. Üstelik gücü kuvveti yerindedir, kendinden büyükleri güreşte rahatça alt eder. Bu gücünün bilincinde olarak yoksunluğunu ancak herkesin gözdesi olan bir ağacı kesmekle kapatmaya çalışır. Hem de Fatma ile tatlı anılarının olduğu ağacı.

Öykünün ilk bölümlerinde Memet'in penceresinden baktığımda eyleminin gerekçesini böyle gördüm.

Öykünün sonuna yakın Memet'i bu işe iten neden kıvılcım, "soğukta sevişmenin tedirginliği" olur.

Öykünün bu kısımlarını çok naif, şiirsel buldum. Çoğunlukla bireyin açmazları ile ilgilenen Atılgan'ın az ya da çok her isteklerini karşılayan iki genç insanın romantik havalarını tamamlaması adına karın yağmasını beklemeleri, bana diğer anlatılarının aksine umut verici göründü.


Re: Ağaç

"Ağaç" öyküsü bana Necati Cumalı'nın "Hovarda" öyküsünü çağrıştırıyor şiddetle. Umarım yakında karşılaştırma fırsatı buluruz.


Re: Ağaç

Öyküde, Memet'in ağacı kesmekten rahatsız olduğuna ve kesme işinde köylüden çekindiğine nedense inanmadım.İnanmadımsa bu Atılgan'ın suçu benim değil. Ya üğşenmeyip kalkasalardı yataklarından? ona mı güvendi ? Kestiği yetmiyor bir de ufakları yarmış orada. Sonra da kar yağsın diye dua ediyor. İnanmadım korktuğuna.


Re: Ağaç

Ağacı okuyunca pek şaşırdım. Atılgan'ın öykü kişileri mutlu olamıyorlardı bir türlü, ne köylüsü ne de kentlisi. (Atılgan'ın öykü kişilerinin her daim yaptıkları gibi)Öküz Mehmet'in de, mesela, içinde bulunduğu açmazdan kurtulmak için hiçbir çaba göstermeden, o ağacın karşısna geçip saatlerce ağacı seyretmediğini, yaşama dokunduğunu(!) görünce sevindim.
Öykü kişisi yoksul değil. Yan tarlanın sahibinin, öküzleri bırakıp tarlayı makineyle sürdüğünü, iki katı ürün aldığını görünce o da kendine o makineden alıyor. Ağacı kesmesinin nedeni yoksulluk değil. Tek neden, kışlık odun temin etmeyi unutmuş olmaları. Ama neden o ağaç, neden köylünün kutsal bellediği, çocukluk anılarıyla dolu o ağaç? Civarda başka ağaç yok muydu bununla ilgili bir ayrıntı verseydi Atılgan, e o zaman da biz okurlar, armut piş, ağzıma düş demiş olurduk. Köylünün o ağaç için 'babamdan kaldı' demeleri belki de neden. Ağacı kesmekten rahatsız olduğunu söylediği cümlelerde, çocukluk anılarını, salıncakta sallananan kızları... Mehmet'in hatıırlıyor olması, onun 'öküz' değil aksine incelikli bir insan olduğunu düşündürdü bana. O ağacın yerine başka fidanlar dikmeyi planlaması, karısının saçlarının yumuşaklığını fark etmesi, karısının başını usulca yastığa bırakması... Ben Mehmet'i çok sevdim. Öyle sevdim ki, karısıyla arasını açmak için sinsi planlar yapmaya başladım.


Re: Ağaç

""
elif cinar yazdı:
Öykü kişisi yoksul değil. Yan tarlanın sahibinin, öküzleri bırakıp tarlayı makineyle sürdüğünü, iki katı ürün aldığını görünce o da kendine o makineden alıyor. Ağacı kesmesinin nedeni yoksulluk değil.

Aslında ben de Memet'in yoksul olduğuna ikna olmadığımdan "yoksun" sözcüğünü tercih ettim. İşin daha çok manevi yönünü vurgulamak için. Anadolu'da da kullanılan "garip" olma hali...

Bu arada kar konusunda ne düşünüyorsunuz? Eşi ve Memet durmadan karın yağmasını istiyorlar.


Re: Ağaç

yakalandıklarında yaptıkları şey(ağacı kesmek) talihlerinde kara bir leke olarak kalacak. Oysa kar yağar ve tutarsa beyaz kar mehmet'in suçunun üstünü örtecek. Karın yağmasını istemeleri içinde bir kaç tezatlığı birden taşıyor.
Soğuk hava koşulları onlara ısınabilmek için suç işletiyor, bu suçun üstünü örtecek kar önce havayı azıcık yumuşatsada sonrasında dahada şiddetli bir soğuk getirecek. soğukların artması odunlar yetmezse belki de suçun tekrarlanmasına sebep olacak, izlerin silinmesi için tekrar kar yağsın istenecek .....


Re: Ağaç

""
Yuregi kosuyor, ama ayaklari, okuz ayaklarina uymus agir agir yuruyor.

Ne guzel demis.
""
Damdaki eskiden kalma tezekleri bir haftada yakip tuketmisler; sonra cift yorganin altinda, sogukta sevismenin tedirginliginde Memet agacin bir dalini kesmeye karar vermisti. Ancak uc gun engel olabilmisti ona Fatma: "-Yapma kocacim, sonra koyde insan icine cikamayiz," demelerine karsin Memet kafasina koydugunu uygulamis, odunlari getirmisti.

Buradaki anlatimi sorunlu buldum biraz. "sogukta sevismenin tedirginligi" degil "sogukta sevismenin ezikligi' olmaliymis gibi geliyor anlatilan duygu. Bu agacin kesilme hikayesinin Elif'in cok guzel soyledigi gibi agacin birilerinin, butun koyun dedesinden kalmis olmasindan ciktigini dusunuyorum ben de. Kendisinde olmayanin (baba) hatirasini baskalarinin da elinden almak istiyor sanki.
""
Simdi, sicak odada, kutsal bir nesneye saygisizlik etmenin biledigi bir istekle yaklastilar birbirlerine.

Bu da cok hosuma gitti. Bir sucu seviserek paylasmak, isbirligini kesinlestirmek...

Karin yagmasi icin dua etmek, yukarida da degindigim tarihin (dededen kalma) silinmesine dua etmekle benzesiyor benim gozumde. Kar yagip her seyin ustune bir sunger cekecek. Tarih, Oksuz'un diktigi fidanlarla yeniden sekillenecek. Kar eskinin sonunu ve yeninin baslangicini mujdeliyor, diye dusundum.


Re: Ağaç

Evet, "Ağaç" "A-ğaç"
foruma bakınıp bakınıp çıkan, (sanırım)Barış'ın 'röntgenci' diye tabiir ettiği biri varsa, yazdıklarımı okuyup hatalarımın üzerine atlamaktan zevk alan biri, erken davranayım, ona bu zevki tattırmayayım, hatamı düzelteyim dedim. O, biri gülemesin pis pis! Utangaç


Re: Ağaç

Elif, ileti gönderip uyarıyor; Ağaç'la ilgili bir şey yazmadın diye. Bilmiyorum. Ağaca ilişkin bir şey yazmak gelmiyor içimden.