Ya Orası?

Yaşamın, elde edebilmek için uğruna mücadele edilmesi gereken zenginliklerle kurulu olduğu ve her insanın, bu zenginliklere erişebilmek için savaştığı doğru mu?

Bu sorunun cevabını öğrenme fırsatını henüz bulamadım çünkü hâlâ sabah kalkıp sıkıcı ve ‘mecburi’ davetine icabet etmem gereken bir okulum ve akşama kadar duvarındaki saate daldığım -uydurma, her daim dersi dinlersin- bir sınıfta zihnime çivilemem gereken bir yığın bilgi var. Hoş, bu anlattıklarım her ne kadar okuldan bezmiş bir yeniyetmenin dillendirdiği abukluklar gibi görünse de benim için -garip belki ama- en devasa duvar bu ve ben, ne denli uğraşsam, didinsem de bu gerçekliği bir türlü aklımdan sökemiyor, ondan sıyrılamıyorum.

Ne kadar manasız, değil mi? Seneler geçse, hatta bazı hakikatlerin ayrımına varsam bile o sıkılgan tavrım bir türlü değişmiyor. Kendimi ne zaman yoklasam, bir parça içimi dinlemeye kalkışsam -bundan vazgeçebiliyor muyum ki?- içine gömüldüğüm bu bataklıktan kurtulmak için bir yerlere tutunmak ister buluyorum kendimi. Gülme, sevgili okur. Aklından geçenleri tek tek dökebilirim sana. Evet, bunlar o “gerçek” yaşamdaki kavganın yanında ne ki, değil mi? Keşke benim yerimde olsan da o içinde bulunduğun keşmekeşten kurtulsan, değil mi? Evet, biliyorum ama bilmek, şu sızlanmalarımı dindirmeyecek, ne yapalım, kaderimiz bu olsun.

Hâlbuki -kötü bir bağlama, affola- nasıl denir, çalışkanım; öğretmenlerin sevdiği, onlara göre pek bir “olgun” bir öğrenciyim. Hatta edebiyatı, felsefeyi seviyorum ya biraz, -ne kadar bildiğim, bildiğimi sandığım da meçhul- belki bir parça daha öne itekliyor bu durum beni. Oysa ben, önde olmak, herkesin sevdiği, örnek gösterilen bir öğrenci olmak istemiyorum. Oğuz Atay şöyle bir cümle kurmuştu vakti zamanında: “Sınıfta tahtaya kalktığım zaman, gene, şiirleri en iyi ben okuyordum; çünkü öğrenmiştim en çok bağıranın en iyi şiir okumuş sayıldığını.” Bize bağırmamızı tembihliyorlar, efendiler! Avaz avaz bağıranın kazanacağını söylüyorlar. Kazanmak buysa, birilerinin sesini bastırmaksa buna canı gönülden bağlı olmamızı, hatta bunun devamlılığı için çanak tutmamızı bizden nasıl bekliyorlar?

Bütün bunlar, günlük yaşamın içinde bir biçimde kendisine yol açan ama bir vakit sonra, ufak bir silkinme anında yitiveren küçük detaylar. Yaşam, gerçekten bu kadar basit mi? Onların iddia ettiği gibi; iyi bir puan, iyi bir üniversite, şirketler, bankalar, beyaz yakalılar. Bilemiyorum.

En çok da bu ürkütüyor ya insanı. Bilsem, tecrübe etsem, başıma kötü bir şey geleceğinden emin olsam bile korkmam, çekinmem bu kadar. Ancak bilmiyorum. İşte budur insanı bulantıya sürükleyen. O kadar tepeden bakmaya, tablonun bütününü görmeye ne gerek? İşte, yaşamın sillesini yememiş, iki kapı ötede annesiyle babasının uyuduğu bir yeniyetme, şu küçücük ayrıntıda cebelleşirken bunu söyleme cesaretine kapılabiliyor: işte bahsettiğin bulantı, Sartre, bu kadar basit değil mi? Evet, seçimlerimle varım, biliyorum; bunu yadsımak için makul sebeplerim de yok. Ama sorunum, nerede düğümleniyor, biliyor musunuz? Zaman geçtikçe, bu seçimlerin başkalarının eline geçtiğini, başkalarının istediği biçimde şekillendiğini görüyorum. Herkes, her ne kadar bunu inkâr etse de insanın doğasının -o varolduğu söylenegelen safsatalığın- “hep daha fazlasını istemek” üzerine kurulu olduğunu ve bu kargaşanın içinde var olmak, bir şeyler becerebilmek istiyorsam bu oyuna dahil olmam lazım geldiğini söylüyor.

Tuhaf. Öyle bir konum düşünün ki aynı anda hem tozpembe hem gri, bulanık bir dünya görebiliyorsunuz; çocukluğun arkada kaldığı bir yerde, arafta.

Evet, burası eğitim cephesi; küçük hesapların dolup taştığı, avuçlarca tere gömülü insanlarla dolu ve eminim ki hiçbiri, nasıl bir adım atması gerektiğini bilmiyor; herkes, birtakım şeylerle teskin etmeye çalışıyor kendini fakat bunu başaramıyor.

Ya sizin ora nasıl?

Gerçi, pek sanmam ama sormuş olmak için sorayım; bu yazıyı, yazmış olmak için yazdığım gibi: Yarıştığımıza değecek mi?