Woody Allen - Ayaklanma ve Protestolar İçin...

24 Haz 2010

Barış Acar

ALLEN, Woody.
"Ayaklanma ve Protestolar İçin Kısa Fakat Yararlı Bir Kılavuz",
Gergedan, 4,
İstanbul: Haziran 1987,
s. 30-31.

Dosya 2:
ALLEN, Woody.
"Kısa ve Faydalı Bir Sivil İtaatsizlik Rehberi",
Tüysüz,
(Çev. Garo Kargıcı),
İstanbul: Siren Yayınları,
2009, s. 116-119.

Kategori:

Bir Nefeslik Ara

Re: Ayaklanma ve Protestolar İçin... - Woody Allen

Her kütüphane ziyaretimde, işimi bitirdiğimde ya da artık konuma dair bir şey yapamayacağımı düşündüğümde, raflar arasında aylak aylak dolanıp Uzun Hikâye sakinleri için bir şeyler arıyorum.

Bugün talihinize Gergedan'ın 4. sayısında yayımlanmış bir Woody Allen öyküsü çıktı. (Çevirmenin ismini almayı unutmuşum; bu yüzden özür dilerim. En kısa zamanda bu eksiği giderip öykünün künyesine ekleyeceğim.)

Lise yıllarında, nedendir bilinmez, harıl harıl tiyatro yapıtı okuduğum bir dönem olmuştu. O yüzden sanırım hâlâ tiyatro bir sahne sanatı değil de edebi bir tür gibi gelir bana; izlemekten değil de okumaktan hazzederim.

Woody Allen'ın yapıtlarıyla o zamanlar tanışmıştım. Henüz filmlerini izlemeden önce... O yüzden oyun ve öykülerinin bendeki yeri ayrıdır.

Bu öykünün orijinal yayım tarihini bilemiyorum. Ancak, üslubuna bakarak, Seks Hakkında Bilmek İsteyip de Sormaya Cesaret Edemediğiniz Her Şey filmini çektiği 1970'li yıllara tarihlenebilir diye düşünüyorum.

Barış Acar tarafından Haz 24th, 2010 günü 12:59 sularında gönderildi.

Re: Woody Allen - Ayaklanma ve Protestolar İçin...

"A Brief Yet Helpful Guide to Civil Disobedience" Woody Allen'ın 1975'te yayımlanan Without Feathers başlıklı kitabında yer alıyormuş. Kitap 4 ay New York Times'ın çok satanlar listesinde kalmış. Wikipedia'da kitabın Woody Allen'ın en popüler kitabı olarak bilindiği bilgisi de yer alıyor.

eren tarafından Haz 24th, 2010 günü 13:25 sularında gönderildi.

Re: Woody Allen - Ayaklanma ve Protestolar İçin...

Kitabın tamamı Türkçe'de de Siren Yayınları'ndan yayımlanmış.

Kitapla ilgili güzel bir değerlendirmeye yayınevinin sitesinden ulaşılabilir: Woody Allen ve Tüysüz

Barış Acar tarafından Haz 24th, 2010 günü 14:16 sularında gönderildi.

Re: Woody Allen - Ayaklanma ve Protestolar İçin...

Öykü, Allen'ın "stand-up"çı kimliğiyle örtüşen bir deyiş biçimine sahip. Yönetmenin filmlerinde de sık sık kullandığı bu dil temelli espri anlayışı benim çok hoşuma gidiyor. Dilsel bir yapı içinde yeniden üretilen gerçeklik, mevcut durumların gülünç yönlerini ortaya çıkarmak için gerekli malzemeyi sağlıyor.

Örneğin, devrim koşulları için yazdığı satırlarda:

İki taraf da yer ve zaman seçmekte özgürdür, ancak taraflardan biri kararlaştırılan zamanda gelmezse devrim girişimi genellikle yatar.

Baskıcı ve ezilenler olarak belirlediği bu taraflardan baskıcı için yaptığı şu tanımlama da çok hoşuma gitti:

Görevleri "status qou"yu korumaktır; bu herşeyin olduğu gibi kaldığı bir durumdur ama bazen iki yılda bir badana yapmayı kabul ettikleri olur.

Bunun yanında, Allen'ın, Fransız Devrimi'ni yapanların yalnızca sarayın kilitlerini değiştirdiklerini söylemesi, Sovyet Devrimi konusunda da devrimi yapanlara daha sonra telefonla ulaşılamadı gibi sözleri, mizahta hiciv yolunu da keskin bir biçimde kullandığını gösteriyor.

Açlık grevi konusundaki şu satırlara ise diyecek söz bulamıyorum:

Eğer yönetimdeki parti, açlık grevi yapanlara birşeyler yedirmeyi başarırsa, ayaklanma kolaylıkla bastırılır. Eğer hem yemek yemeyi hem de hesabı ödetmeyi başarırsa kesin kazanmış demektir.

Barış Acar tarafından Haz 24th, 2010 günü 14:38 sularında gönderildi.

Re: Woody Allen - Ayaklanma ve Protestolar İçin...

Herhalde "Sivil İtaatsizlik" o zaman henüz dolaşıma girmemişti Türkiye'de; yoksa öykünün başlığının çevirisi "Sivil İtaatsizlik İçin Kısa Ama Yararlı Bir Kılvauz" biçiminde de olabilirdi, diye düşünüyorum.

Eğlenceli bir "öykü" gerçekten. Keşke biraz daha çok örnek verseymiş, demeden edemedim. Yazının gidişine tam kendimi kaptıracakken kesiliveriyor kısa kısa örnekler ve dokundurmalar.

eren tarafından Haz 24th, 2010 günü 16:29 sularında gönderildi.

Göze görülmeyen bir alemin varlığı tartışılmaz bir gerçektir. Asıl sorun oranın şehir merkezine uzaklığı ve kaça kadar açık olduğudur.

Barış Acar tarafından Haz 26th, 2010 günü 13:07 sularında gönderildi.

Re: Woody Allen - Ayaklanma ve Protestolar İçin...

İki çeviri arasında şu cümlenin çevirisi farklı:

Eğer yönetimdeki parti, açlık grevi yapanlara birşeyler yedirmeyi başarırsa, ayaklanma kolaylıkla bastırılır. Eğer hem yemek yemeyi hem de hesabı ödetmeyi başarırsa kesin kazanmış demektir.

Eğer grevcinin hem yemek yemesini hem de yazdıkları çeki cebe indirmesini sağlarlarsa büyük olasılıkla kazanmış olurlar.

İlki akla daha yakın görünüyor.

Youtube erişimi olanlar için "Bess, You Is My Woman" (Marisa Monte & Carlos Fernando Nogueira)

eren tarafından Haz 26th, 2010 günü 14:18 sularında gönderildi.