UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Tanrı'nın Grameri

02 Ağu 2013
Mehmet Sürücü

Tanrı'nın Grameri Stefano Benni'nin öykü kitabı. "Yalnızlık ve Neşe Öyküleri gibi bir alt başlığı da var.

Plansız, düşünmediğim bir anda çıkıverdi önüme kitap. Kitapçı arkadaşımın sıklıkla, hiç okumayayacağım yazarları, kitapları kendi deyimiyle, "keşfeder" sonra da, ziyaretine gidince, onu çantama sokuşturuverir. Bu da öyle oldu. Eve gidince orasından burasından karıştırdım. Bir iki öykü okuyayım bakalım dedim.

İlk okuduğum öykü şöyle başlıyordu:
"Bir gün Bay Remo, birden bire köpeğinden nefret etmeye başladı."

Sonraki öykü de şöyle;
"Eğer yalnızsam, bu Çinlilerin suçudur."

Görüyorsunuz. Yazar öyle bir girmiş ki öyküye, okuma göreyim, der gibi.

İkinci öyküden söz edeyim biraz. Güncelliği nedeniyle. (Gerçi yalnızlık hep güncel kalmasını bilmiştir ya!)

Az sayıda arkadaşı olan, yalnız bir adam. Evinde tek başına. Kimseyi aramıyor, kimse de onu. Evinde ta eskilerden kalma, çevirmeli bir telefon.

Bir gün evinin yakınlarındaki sokakta açılan bir cep telefonu mağazasına nasıl olduysa giriyor, ve satış elemanı buna bin bir maharetle, en son çıkan telefonlardan birisini satıyor. Adam çıkıyor satış mağazasından, ama, yok ki kimsesi, arayacağı, telefon numarasını ekleyeceği. Aklına uzaklardaki yaşlı amcası geliyor, ona gönderiyor numarasını. Bir gün pastahaneye oturuyor. Telefonu koyuyor önüne. Senelerdir onu görmeyen garson kızın bir anda ilgisi ona, masasına, masasının üzerindeki telefona yönleniyor. Laf atıyor, gülümsüyor, konuşuyorlar.

Ve adamın yaşamı o telefon sayesinde tamamen değişiyor. Çağımızın bolca iletişilebilen yalnızlığı üzerine öykü. Fazla öyküyü anlatıp, tadını bozmak istemiyorum. Ama öykünün o nefis finali beni kahkahalarla güldürdü.

Birkaç gün sonra öyküyü yüklemeyi düşünüyorum. Hepimizin gülmeye hakkı var.

Kitabın girişinde şöyle bir alıntı var:

""
"İnsanların yarattığı tanrılar arasında en cömert olanı, bir çok yalnızlığı bir araya getirerek onlardan neşeli bir gün yaratandır." CALLİSTRATO

Alt başlıktan da anlaşılacağı gibi kitap yalnızlıklar üzerine öykülerden oluşuyor, ilk öykü bir köpeğin yalnızlığıydı, ikincisi bir "telefon sapığı"nın, sonrasını bilmiyorum, okuyunca göreceğim.

İki öykü okuyup, bir kitabı önermek akıllıca mı bilemiyorum. Ama pek de önemi yok diye düşünüyorum. Denemeye değer. Söz konusu kitap olunca.

Tanrı'nın Grameri, Stefano Benni, Çeviri: Alpay İzmirliler, Efil Yayınevi

Kategori:

Re: Tanrı'nın Grameri

Yazar hakkındaki İngilizce Wikipedia maddesinden (Stefano Benni) derlediğim bazı bilgileri Türkçeye çevirdim:

Stefano Benni (d. 12 Ağustos 1947, Bolonya) İtalyan hiciv yazarı, şair ve gazeteci. Kitapları yaklaşık 20 dile çevrilmiş, İtalya'da 2.5 milyon adet satılmıştır.

Yazdığı çok sayıda roman ve antolojiye ek olarak, Benni, 2009 yılında siyasete atılan ünlü komedyen Beppe Grillo için televizyon skeçleri de yazmıştır. 1989 yılında, Comici spaventati guerrieri başlıklı kitabından uyarlanan Musica per vecchi animali adlı filmi Umberto Angelucci ile birlikte yönetmiştir.

Eserlerinde İtalyan toplumunun son yıllardaki halini hicveder. Üslubu kelime oyunlarına, uydurma kelimelere ve başka edebi üslupların parodisine dayanır.

Şimdilik, Türkçeye çevrilen yalnızca iki kitabı var: Tanrı'nın Grameri (Efil Yayınevi, 2013) ve Tatlı Hayat (Efil Yayınevi, 2013).

Mehmet Sürücü'nün paylaşacağı öyküyü de, 1989 tarihli filmi de merak ediyorum. Herhalde Mehmet Sürücü önermese olmasa Efil Yayınevi gibi adını daha önce duymadığım bir yayınevinin yayınladığı, adını daha önce duymadığım bir yazarın kitabına burun kıvırırdım Smile Bunun gibi kitap önerilerinin artmasını diliyorum...


Re: Tanrı'nın Grameri

Eren'e araştırıp paylaştığı bilgiler için teşekkürler.

Çok kitap yayınlanıyor. Bunun yanında, bir efsane olmuş yayınevlerinin gölgesinde bazı yayınevleri fazla okuyucu tarafından fark edilmeden doğup silinip gidiyor. Mesela Roberto Bolano'nun 2666 adlı bir romanı var. Pegasus yayınlarından çıktı. Yine böyle birkaç yerden önerilmeseydi kitap, belki de fark etmek çok güç olacaktı.

Adı duyulmayan çok iyi yayınevlerine rastladım okumalarımda. Helikopter, Monokl gibi daha epey uzayan bir liste oluşturuyor. Geçtiğimiz yıllarda,Helikopter yayınlarının bastığı Morel'in Buluşu örneğin. okuduğum en iyi romanların arasına giriverdi. (Gerçi bu en iyi listesi az değil, epey kabarık ama olsun)

Lafı uzattım, şuraya getirmeye çalışıyorum, kimbilir kaç iyi kitap böyle "keşfedilmeyi" bekliyor, adı sanı duyulmamış bir yayınevinin basımı olarak, kötü bir kapak yüzünden okunamayacak.


Re: Tanrı'nın Grameri

Kemal Sunal'ın canlandırdığı Aziz Nesin öyküleri geldi bir an aklıma. Karşılaştırmalı bir okuma bizi bekliyor sanırım Smile