Öykü ayrı güzel, Müşfik Kenter'in yorumu ayrı güzel. Ne zamandır Okuma Odası ıssız kaldı. Orhan Veli'nin bu öyküsünün o ıssızlığı kırmak için iyi bir vesile olacağını düşünüyorum. Keyifli okumalar.
eren tarafından Tem 20th, 2010 günü 10:23 sularında gönderildi.
İşsizlik'i ilk defa okudum. Cümleler arası hızlı geçişler, düşünce dünyamızdaki dağınıklıklar gibi içten ve hızlı, hatta "garip". Petrol-Teksas-petrolcülerin kumar düşkünlüğü-Erdoğan ve onun şiir anlayışı derken kendimizi Orhan Veli öyküsünde buluyoruz. Nazım Hikmet'in onun hakkında yazdığı bir şiir:
""
SLAVYA KAHVESİNDE ŞAİR DOSTUM TAVFER'LE YARENLİK
Slavya kahvesinde dostum Tavfer'le
Vıltava suyuna karşı oturup
tatlı tatlı yarenliği severim
hele sabahları, hele baharda.
Hele sabahları, hele baharda
konuşurken dalar dalar gideriz,
bir yitirir, bir buluruz birbirimizi.
Hele sabahları, hele baharda
Pırağ şehri yaldızlı bir dumandır
ve kızıl, kocaman bie elma gibi
Nezval geçer taze kabrinden
paramparça yüreği de elinde
ve Orhan Veli'yle karşılaşırlar
Ururmelihisarı'ndan gelir o
ve telli kavağa benzer Orhan'ım
yüreciği delik deşik onun da
Biz de aynı loncadayız biliriz, Tavfer
zanaatların en kanlısı şairlik
sırların sırrını öğrenmek için
yüreğini yiyeceksin, yedireceksin.
Pırağ şehri yaldızlı bir dumandır.
Vılvata suyunun köpüklerine
Martı kuşlarıyla gelir İstanbul.
Lejyonerler Köprüsü'ne gidelim Tavfer,
martı kuşlarına ekmek verelim.
26 Nisan 958 Pırağ
kaynak: Nazım Hikmet, Yeni Şiirler (1951-1959), ist Ocak 2002, YKY
Cihan Başbuğ tarafından Tem 22nd, 2010 günü 18:45 sularında gönderildi.
"İşsiz kalınca demek ki kötü şeyler yapmayanlar da varmış."
Bir an bunu düşündüm. Tüm kötülüklerin anasının işsizlik olduğu dayatılmadı mi zamanından beri bizlere? Ama insan işsiz kalınca, ötesinde aç kalınca (Sult filmine-Knut Hamsun'a bu vesileyle ayrıca bir merhaba) demek ki çok bambaşka değerlere de uzanabiliyormuş.
Mehmet Sürücü tarafından Tem 22nd, 2010 günü 19:02 sularında gönderildi.
Öyküyü kimse okumadı mı, okuyanların üzerine söyleyecek sözü bu kadar az mı; şaşırdım doğrusu.
Özellikle de Uzun Hikâye'de ürün veren kullanıcıların Orhan Veli'nin öyküsü gibi tadından yenmeyecek bir örneği nesneleştirerek öykü adına çok güzel çıkarımlar, çok verimli tartışmalar ve polemikler üretebileceklerini düşünüyorum.
Yanılıyor muyum?
Barış Acar tarafından Tem 25th, 2010 günü 23:19 sularında gönderildi.
Öyküde Orhan Veli'nin bazı özellikleri, alışkanlıkları, zaafları da vurgulanmış gibi geldi bana;
""
"...Ağzı biraz içki kokan, tütün kokan, günün birinde bir kumar masasından milyonlar vurarak kalkacak bir erkeğin..."
onun sigara, içki, sanırım bir parça da kumar alışkanlığını,
""
"İşsizlik kötü şey vesselam. İşsizliğin kötü olduğunu da yalnız aç kaldığım zamanlar, düşünüyorum."
bir yanıyla, günübirlik, gelecekle ilgili tasarımlarla gününü karartmayan bir yaşam felsefesini,
""
"ev kirası düşünmezdim. Sabahları acı kahvemi içebilir, öğle, akşam yemeklerini..."
ev kirasını ödeme, düzenli olarak öğle, akşam yemeği yiyemediğini, kahveyi içmeyi sevdinini, ama zaman zaman bulamadığını,
""
"Hem, birader, nene lazım senin mayonezli levrek? Onu düşüneceğine ekmek düşünsene! "
cümlesiyle, özellikle hayalleri konusunda hiç de alçakgönüllü olmadığını düşündürten cümleler gibi geldi bana.
Şu cümle de beni çok etkiledi;
""
"Melâli anlamayan nesle âşina değiliz."
Onun günlük, sohbet eden, alçakgünüllü, kendini bile tüm iyi-olumsuz yanlarıyla sergileyen diline hayran kalmamk elde değil. Bu nedenle belki de bu kadar çok sevildi. Anlam bulanıklığı yok onda. Açsa karnı; "Karnım aç!" diyor.
Mehmet Sürücü tarafından Tem 26th, 2010 günü 9:09 sularında gönderildi.
Öyküyü kimse okumadı mı, okuyanların üzerine söyleyecek sözü bu kadar az mı; şaşırdım doğrusu.
Barış Acar'ın yerinde şaşkınlığını, belki de son günlerdeki artan sıcaklarla, kıyısından-köşesinden bir, "oblomov" haline doğru gittiğimin bana sezdirilmesi olarak algıladım ve kendimi hemen uyardım.
Ayrıca teşekkürlerimi iletiyorum.
Mehmet Sürücü tarafından Tem 26th, 2010 günü 9:14 sularında gönderildi.
Öykü Yaprak dergisinin 1949 yılındaki sayılarından birinde yayımlanmış. Yukarıdaki linkten tek yaprak olarak yayımlanan bu derginin bütün sayılarına ulaşmak mümkün. İşsizlik öyküsü Sabahattin Eyüboğlu'nun ve Suat Taşer'in yazılarıyla birlikte yayımlanmış. Aynı zamanda Veli'nin "İçerde" şiiri de eşlik ediyor öyküye.
""
Pencere, en iyisi pencere,
Geçen kuşları görürsün hiç olmazsa;
Dört duvarı göreceğine.
Demek o aralar gerçekten işsizlikten muzdarip ünlü şair.
Öykünün anlatımında en çok dikkatimi çeken şey, konudan konuya geçmekteki ustalığı oldu. İşsiz güçsüz bir adamın her telden bahis açmaya meyilli, adeta karnını sözle doyurmaya çalışır gibi konuşup durması çok hoşuma gitti. Bu yüzden mayonezli levrek tarifi öykünün belkemiği gibi geldi bana. Konuyla tümüyle ilgisiz bir anlatının gelip öykünün merkezine yerleşmesi...
Barış Acar tarafından Tem 26th, 2010 günü 10:50 sularında gönderildi.
Bu cümle Haşim'in sık alıntılanan bir dizesidir. Mehmet Sürücü'nün yorumundan sanki bu cümle Orhan Veli'ye aitmiş gibi bir anlam çıktığından ifade etmek gereği duydum. Şiir için bkz.. "O Belde"
Öyküyü bir kez okuyup üç kez dinlediğim halde hâlâ üzerine bir şey söylememiş olmam, dinlemenin keyfine varamamaktan herhalde. Öykü ne zaman aklıma düşse bir kez daha dinlemek istiyorum, sonra da not alabilmek için öyküyü durdurmaya kıyamıyorum.
eren tarafından Tem 26th, 2010 günü 14:17 sularında gönderildi.
Bu cümle Haşim'in sık alıntılanan biridir. Mehmet Sürücü'nün yorumundan sanki bu cümle Orhan Veli'ye aitmiş gibi bir anlam çıktığından ifade etmek gereği duydum. Şiir için bkz.. "O Belde"
Haşim'in şiirini defalarca da okusam içindeki gizlere vakıf olamayacağım anlaşılan. Yeni Türkçe'yle de okusam sonuç değişmiyor.
Peki Orhan Veli gibi, eski şiir anlayışıyla böylesine hesaplaşmaya girişmiş bir şair neden Haşim'i anıyor öyküsünde. Olasılıkla öykünün tonuna sinmiş olan alaysılık burada da devreye giriyor. İşsizlikle bunalmış da olsa bal gibi yaşayan, bu yaşadığı şeyden de beis duymayan bir karakter olarak "melal"in içerdiği duyguların kendisinde yer etmediğini mi vurgulamaya çalışıyor? Kendisini o nesilden sayarak Haşim'e, hem de aç karnına mayonezli levrekten lakırdı açarak meydan mı okuyor?
Kimbilir?
""
Öyküyü bir kez okuyup üç kez dinlediğim halde hâlâ üzerine bir şey söylememiş olmam, dinlemenin keyfine varamamaktan herhalde. Öykü ne zaman aklıma düşse bir kez daha dinlemek istiyorum, sonra da not alabilmek için öyküyü durdurmaya kıyamıyorum.
Eren "keyfine varamamak" demiş ama, herhalde, "tadına varamamak" ya da "keyfine doyamamak"tan söz ediyor olmalı.
Bu arada Müşfik Kenter'in sesiyle Orhan Veli'yi dinlerken ben de benzer duygular yaşıyorum. Hatta Orhan Veli'nin kendisi çıkıp gelse de şiirlerini okumaya ya da bu öyküyü seslendirmeye kalksa, kim bu taklitçi diye ayağa kalkarım.
Barış Acar tarafından Tem 26th, 2010 günü 21:12 sularında gönderildi.
Öyküyü dinlerken, Müşfik Kenter'in ustaca gizlediği, Orhan Veli'nin yazma becerisi içinde öne çıkan dönüşlülükler dikkatimi çekti. Daldan dala atlayan anlatı içinde "mesela"yla, "misal"le başlayan her alt anlatı bitişinde baştaki cümleye geri dönülüyor. Böylece okuyucu öykünün bütünlüğünü kaybetmiyor.
Barış Acar tarafından Tem 28th, 2010 günü 9:55 sularında gönderildi.
ironinin dibine vurmuş orhan veli.. bir yanda beyaz dişli meryemke, diğer yanda denizlerden esen rüzgarın saçlarında eğlendiği hasret ve gurbet melaliyle hüzünlenip akşam ufkuna bakan dilber..bir yanda denizlerden kadının saçlarında eğlenmek için esen rüzgar, diğer yanda denizlerden mayoneze bulanmak için tutulan levrekler...
ah "o belde!"..neyin nesidir ki o ? şu "ayrı kaldığımız" adı var kendi yok belde nedir, neresidir ki? cevap gelir orhan veliden : karnımın gurultusunun sorumlusu olan petrol diyarıdır "o belde"..bu yüzden "o belde" ancak karnım acıktığında hatrımdadır. karnımın hatrına anarım o beldeyi ben" o hatırdır ki, icat ettirir adama mayonezli levreği.
hayali kıtadadır her halükarda "o belde", hem haşim için hem de veli...ancak birine hayali karnı kurdurur, diğerine hüzünlü dilber...hüzünlü dilberin kurdurduğu hayalden ise "sindirilimiş bir levrek" uyandırıverir adamı hep. ah bir sıkıştı mı insan, dinler mi hüznü, dilberi..haşim bile demez mi "sen, ben, deniz ve bu akşamın titrettiği ilham telleri, işi bitirilmiş levreğin titrettiklerinin yanında... " aramaz mı adam bir kutu köşe, bir oturak titretmek için... inancı sarsmaya bir orhan veli yetmez sahiden, ama işi bitirilmiş bir levrekçik söyletiverir adama : "Melali anlamayan nesle aşina değiliz." diye...pek bir "içten" gelir hem bu kez "melal"..
oktay tarafından Eki 12th, 2010 günü 20:11 sularında gönderildi.
İşsizliğimin sıkıntısıyla mekanik sayfalar arasında dolaşırken bir not okuyuverdim : "Bilgisayarımın hoparlörü bozuldu ve ben üşendiğim için gidip yeni bir tane almıyorum. Altyazılı filmleri hoparlörsüz izliyorum, bazı efektleri, arabanın fren sesini, kadının korkunca attığı çığlığı ben çıkartıyorum kendimi o sessizliğe kaptırıp. Çok üşengecim. Ne üşengeçliği? Para yok ondan, ama gel de kendine itiraf et işte!" Sonra bu anekdota yapılan bir yorumu okudum : " Reçete; Orhan Veli'nin 'İşsizlik ' öyküsü :)" Aynı dertten muzdarip olduğumdan "reçete" sözcüğüne kilitlendi gözlerim ve bu sayfada buldum kendimi.Orhan Veli anlattı Müşfik Kenter'in sesiyle,ben dinledim.Orhan Veli yine,bir kez daha bana her şey için daha neşeli hissettirdi anlık da olsa.Ondaki muzip çocuk,kederliyken de,keyifliyken de,öfkeliyken de hep oralarda dolandığını hissetttiğim muzip çocuk,benimle oyun arkadaşı olur muydun acaba? Benimkinde hep bir hüzün,hüzün,hüzün...Çok mu geç ki? Müşfik Kenter'de de var bu muzip çocuktan bir tane,yoksa nasıl bu kadar iyi hissedip içten dillendirirdi ki bu çocuğu? Açım ve yazıyorum ,en azından şu an senin gibi yapabildim değil mi sevgili Orhan Veli?
Crocus tarafından Eyl 16th, 2011 günü 14:51 sularında gönderildi.
çok hoş bir öykü gerçekten arkadaşların da söylediği gibi tadına doyulmuyor. yapılan yorumlardan sonra fazla söyleyebilecek fazla bir şeyim olmasa da özellikle Barış Acar ve Mehmet Sürücü'nün bahsettiği kısımlar dikkatimi çekti benim de ve gerçekten çok keyifle dinledim.
selim akol tarafından Eyl 17th, 2011 günü 0:50 sularında gönderildi.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Dinlemek isteyenler için Müşfik Kenter'in yorumuyla...
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Öykü ayrı güzel, Müşfik Kenter'in yorumu ayrı güzel. Ne zamandır Okuma Odası ıssız kaldı. Orhan Veli'nin bu öyküsünün o ıssızlığı kırmak için iyi bir vesile olacağını düşünüyorum. Keyifli okumalar.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Öyküyü büyük bir keyifle dinledim.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
İşsizlik'i ilk defa okudum. Cümleler arası hızlı geçişler, düşünce dünyamızdaki dağınıklıklar gibi içten ve hızlı, hatta "garip". Petrol-Teksas-petrolcülerin kumar düşkünlüğü-Erdoğan ve onun şiir anlayışı derken kendimizi Orhan Veli öyküsünde buluyoruz. Nazım Hikmet'in onun hakkında yazdığı bir şiir:
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
"İşsiz kalınca demek ki kötü şeyler yapmayanlar da varmış."
Bir an bunu düşündüm. Tüm kötülüklerin anasının işsizlik olduğu dayatılmadı mi zamanından beri bizlere? Ama insan işsiz kalınca, ötesinde aç kalınca (Sult filmine-Knut Hamsun'a bu vesileyle ayrıca bir merhaba) demek ki çok bambaşka değerlere de uzanabiliyormuş.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Öyküyü kimse okumadı mı, okuyanların üzerine söyleyecek sözü bu kadar az mı; şaşırdım doğrusu.
Özellikle de Uzun Hikâye'de ürün veren kullanıcıların Orhan Veli'nin öyküsü gibi tadından yenmeyecek bir örneği nesneleştirerek öykü adına çok güzel çıkarımlar, çok verimli tartışmalar ve polemikler üretebileceklerini düşünüyorum.
Yanılıyor muyum?
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Öyküde Orhan Veli'nin bazı özellikleri, alışkanlıkları, zaafları da vurgulanmış gibi geldi bana;
onun sigara, içki, sanırım bir parça da kumar alışkanlığını,
bir yanıyla, günübirlik, gelecekle ilgili tasarımlarla gününü karartmayan bir yaşam felsefesini,
ev kirasını ödeme, düzenli olarak öğle, akşam yemeği yiyemediğini, kahveyi içmeyi sevdinini, ama zaman zaman bulamadığını,
cümlesiyle, özellikle hayalleri konusunda hiç de alçakgönüllü olmadığını düşündürten cümleler gibi geldi bana.
Şu cümle de beni çok etkiledi;
Onun günlük, sohbet eden, alçakgünüllü, kendini bile tüm iyi-olumsuz yanlarıyla sergileyen diline hayran kalmamk elde değil. Bu nedenle belki de bu kadar çok sevildi. Anlam bulanıklığı yok onda. Açsa karnı; "Karnım aç!" diyor.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Barış Acar'ın yerinde şaşkınlığını, belki de son günlerdeki artan sıcaklarla, kıyısından-köşesinden bir, "oblomov" haline doğru gittiğimin bana sezdirilmesi olarak algıladım ve kendimi hemen uyardım.
Ayrıca teşekkürlerimi iletiyorum.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Öykü Yaprak dergisinin 1949 yılındaki sayılarından birinde yayımlanmış. Yukarıdaki linkten tek yaprak olarak yayımlanan bu derginin bütün sayılarına ulaşmak mümkün. İşsizlik öyküsü Sabahattin Eyüboğlu'nun ve Suat Taşer'in yazılarıyla birlikte yayımlanmış. Aynı zamanda Veli'nin "İçerde" şiiri de eşlik ediyor öyküye.
Demek o aralar gerçekten işsizlikten muzdarip ünlü şair.
Öykünün anlatımında en çok dikkatimi çeken şey, konudan konuya geçmekteki ustalığı oldu. İşsiz güçsüz bir adamın her telden bahis açmaya meyilli, adeta karnını sözle doyurmaya çalışır gibi konuşup durması çok hoşuma gitti. Bu yüzden mayonezli levrek tarifi öykünün belkemiği gibi geldi bana. Konuyla tümüyle ilgisiz bir anlatının gelip öykünün merkezine yerleşmesi...
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
"Melâli anlamayan nesle âşina değiliz."
Bu cümle Haşim'in sık alıntılanan bir dizesidir. Mehmet Sürücü'nün yorumundan sanki bu cümle Orhan Veli'ye aitmiş gibi bir anlam çıktığından ifade etmek gereği duydum. Şiir için bkz.. "O Belde"
Öyküyü bir kez okuyup üç kez dinlediğim halde hâlâ üzerine bir şey söylememiş olmam, dinlemenin keyfine varamamaktan herhalde. Öykü ne zaman aklıma düşse bir kez daha dinlemek istiyorum, sonra da not alabilmek için öyküyü durdurmaya kıyamıyorum.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Haşim'in şiirini defalarca da okusam içindeki gizlere vakıf olamayacağım anlaşılan. Yeni Türkçe'yle de okusam sonuç değişmiyor.
Peki Orhan Veli gibi, eski şiir anlayışıyla böylesine hesaplaşmaya girişmiş bir şair neden Haşim'i anıyor öyküsünde. Olasılıkla öykünün tonuna sinmiş olan alaysılık burada da devreye giriyor. İşsizlikle bunalmış da olsa bal gibi yaşayan, bu yaşadığı şeyden de beis duymayan bir karakter olarak "melal"in içerdiği duyguların kendisinde yer etmediğini mi vurgulamaya çalışıyor? Kendisini o nesilden sayarak Haşim'e, hem de aç karnına mayonezli levrekten lakırdı açarak meydan mı okuyor?
Kimbilir?
Eren "keyfine varamamak" demiş ama, herhalde, "tadına varamamak" ya da "keyfine doyamamak"tan söz ediyor olmalı.
Bu arada Müşfik Kenter'in sesiyle Orhan Veli'yi dinlerken ben de benzer duygular yaşıyorum. Hatta Orhan Veli'nin kendisi çıkıp gelse de şiirlerini okumaya ya da bu öyküyü seslendirmeye kalksa, kim bu taklitçi diye ayağa kalkarım.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Öyküyü dinlerken, Müşfik Kenter'in ustaca gizlediği, Orhan Veli'nin yazma becerisi içinde öne çıkan dönüşlülükler dikkatimi çekti. Daldan dala atlayan anlatı içinde "mesela"yla, "misal"le başlayan her alt anlatı bitişinde baştaki cümleye geri dönülüyor. Böylece okuyucu öykünün bütünlüğünü kaybetmiyor.
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
Düşünceleri ile Veli. Oturup konuşmaya dalmış da şeffaf bir kağıt onlar görmeden nasiplenmiş sohbetlerinden...
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
ironinin dibine vurmuş orhan veli.. bir yanda beyaz dişli meryemke, diğer yanda denizlerden esen rüzgarın saçlarında eğlendiği hasret ve gurbet melaliyle hüzünlenip akşam ufkuna bakan dilber..bir yanda denizlerden kadının saçlarında eğlenmek için esen rüzgar, diğer yanda denizlerden mayoneze bulanmak için tutulan levrekler...
ah "o belde!"..neyin nesidir ki o ? şu "ayrı kaldığımız" adı var kendi yok belde nedir, neresidir ki? cevap gelir orhan veliden : karnımın gurultusunun sorumlusu olan petrol diyarıdır "o belde"..bu yüzden "o belde" ancak karnım acıktığında hatrımdadır. karnımın hatrına anarım o beldeyi ben" o hatırdır ki, icat ettirir adama mayonezli levreği.
hayali kıtadadır her halükarda "o belde", hem haşim için hem de veli...ancak birine hayali karnı kurdurur, diğerine hüzünlü dilber...hüzünlü dilberin kurdurduğu hayalden ise "sindirilimiş bir levrek" uyandırıverir adamı hep. ah bir sıkıştı mı insan, dinler mi hüznü, dilberi..haşim bile demez mi "sen, ben, deniz ve bu akşamın titrettiği ilham telleri, işi bitirilmiş levreğin titrettiklerinin yanında... " aramaz mı adam bir kutu köşe, bir oturak titretmek için... inancı sarsmaya bir orhan veli yetmez sahiden, ama işi bitirilmiş bir levrekçik söyletiverir adama : "Melali anlamayan nesle aşina değiliz." diye...pek bir "içten" gelir hem bu kez "melal"..
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
İşsizliğimin sıkıntısıyla mekanik sayfalar arasında dolaşırken bir not okuyuverdim : "Bilgisayarımın hoparlörü bozuldu ve ben üşendiğim için gidip yeni bir tane almıyorum. Altyazılı filmleri hoparlörsüz izliyorum, bazı efektleri, arabanın fren sesini, kadının korkunca attığı çığlığı ben çıkartıyorum kendimi o sessizliğe kaptırıp. Çok üşengecim. Ne üşengeçliği? Para yok ondan, ama gel de kendine itiraf et işte!" Sonra bu anekdota yapılan bir yorumu okudum : " Reçete; Orhan Veli'nin 'İşsizlik ' öyküsü :)" Aynı dertten muzdarip olduğumdan "reçete" sözcüğüne kilitlendi gözlerim ve bu sayfada buldum kendimi.Orhan Veli anlattı Müşfik Kenter'in sesiyle,ben dinledim.Orhan Veli yine,bir kez daha bana her şey için daha neşeli hissettirdi anlık da olsa.Ondaki muzip çocuk,kederliyken de,keyifliyken de,öfkeliyken de hep oralarda dolandığını hissetttiğim muzip çocuk,benimle oyun arkadaşı olur muydun acaba? Benimkinde hep bir hüzün,hüzün,hüzün...Çok mu geç ki? Müşfik Kenter'de de var bu muzip çocuktan bir tane,yoksa nasıl bu kadar iyi hissedip içten dillendirirdi ki bu çocuğu? Açım ve yazıyorum ,en azından şu an senin gibi yapabildim değil mi sevgili Orhan Veli?
Re: Orhan Veli Kanık - İşsizlik
çok hoş bir öykü gerçekten arkadaşların da söylediği gibi tadına doyulmuyor. yapılan yorumlardan sonra fazla söyleyebilecek fazla bir şeyim olmasa da özellikle Barış Acar ve Mehmet Sürücü'nün bahsettiği kısımlar dikkatimi çekti benim de ve gerçekten çok keyifle dinledim.