UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Erbarme dich

25 Ağu 2008
eren

Belki buraya yazacaklarimi okumadan su asagidaki adresten sozunu edecegim parcayi indirip hic olmazsa bir kez dinlemek istersiniz:

Erbarme dich
(Linke tikladiktan sonra acilan sayfada bir sure sonra beliren "Click here to start download.." yazili linke tiklamaniz gerekiyor. Indirmek baglanti hiziniza bagli olarak birkac dakika surebilir.)

Parcayi dinlediniz mi? Aci degil mi?

Pesinen soyleyeyim, ben muzikten anlamam pek. Ama burada paylastigim notlarin muzikle ilgili oldugundan da kuskuluyum zaten. J. S. Bach'in St. Matthaeus Pasyonunun 39. aryasi haftalardir benim icin kurkcu dukkani gibi. Baska diyarlarda da dolassam, eninde sonunda ona donuyorum ve gunde birkac kez dinliyorum bu aryayi. Aryanin Almanca sozleri soyle:

""

Erbarme dich,
mein gott, um meiner zähren willen!
Schaue hier,
herz und auge weint vor dir
bitterlich.

Eksi Sozluk'te birileri Turkce'ye soyle cevirmis:
""

Merhamet tanrım,
gözyaşlarımın hatrına.
Baksana,
kalp ile göz acı ile ağlaşıyor karşında.

Benim kirik dokuk Almanca'm da bu cevirinin kabul edilebilir oldugunu soyluyor. Sozluk'ten aktarmaya devam edecek olursak:
""
Petrus Isa'yı üçüncü kez inkar etmişti henüz, horozun öttüğünü duyduğunda. Acıyla dolmuş, Isa'nın kehanetini hatırlamıştı: "Horoz ötmeden beni üç kez inkar edeceksin."

Burada ne isi getirip Hristiyan mitolojisine dayandirmaya calisiyorum ne de parcanin dini cagrisimiyla ilgili baska gondermeler yapmak niyetindeyim. Zaten bu iki cumlenin toplam yedi dakikalik bir esere donusmus olmasi bir yerde pismanligin ve yakarisin bu cumlelerde degil, notalarda oldugunu kanitliyor. Bunu hissetmeye o muhtesem yayli girisiyle aciyi hissetmeye baslamaniz yetiyor. (Eserin Yo-Yo Ma yorumunda vokalist olmamasi da bunu gostermiyor mu?) Butun bunlar sozler uzerine konusmayi gereksiz kiliyor. Sozler sadece bu acinin nedenini bir olaya baglayarak belki de yurekleri hafifletiyor. Cunku boyle bir acinin nedensiz yere cekilebilecegi dusuncesi gercekten cok korkutucu.

Eserin, sozlukte sozu edilen 4.56 dakikalik [url=http://www.triolila.com/scripts/katalog/dispalbum.asp?album=LHBQGALVEEO*F-C/B,OQ]Bach a L'orientale[/url] (Anjelika Akbar, Erkan Ogur, Ercan Irmak, Misirli Ahmet) yorumunu ne yazik ki dinledigim diger yorumlardaki duygu yogunlugunu aktarmakta basarisiz buldugumu soylemeliyim. Tabii bir de Tarkovski baglantisi var ki muammayi daha da cetrefil hale getiriyor. Sirf bu arya yuzunden ikinci sinif bir Avsuturya filmini izlemek zorunda kalmistim tatilden once: Komm, süsser Tod. Ama neyse ki ona ayrica yer vermeyi dusunmuyorum burada. Yakinda Tarkovski filmleri icin kendime bir zaman ayirmayi planliyorum. Umarim ondan sonra bu konuya geri donebilecegim.

Yukarida paylastigim yorumda solist Kathleen Ferrier'i, Herbert von Karajan yonetimindeki Viyana Senfoni Orkestrasi ile birlikte dinliyoruz. YouTube erisimi saglandiginda (sanirim artik saglandi bu erisim, tabii ne kadar acik kalacagini bilemiyoruz) eserin baska yorumlarina oradan da ulasilabilir (hic olmazsa cok begenilen Andreas Scholl yorumuna kulak vermekte yarar var). Belki su listeden birkac parca dinlemek isteyenler cikabilir: link.

Kategori:

Re: Erbarme dich

Eren, Yo-Yo Ma yorumunu da yükleyebilsen keşke mediafire'a. Alkış

Bu arada youtube h^l^ yasak. ("hâlâ"daki a'ları şapkasız da okuyabiliyoruz diyenler için bir de tersini denedim. Acaba a'sız da okuyabilecekler mi?)

Parçanın paylaşımı içinse ne kadar teşekkür etsek az! Good


Re: Erbarme dich

barisacar dedi ki:
Eren, Yo-Yo Ma yorumunu da yükleyebilsen keşke mediafire'a. Alkış

Bu arada youtube h^l^ yasak. ("hâlâ"daki a'ları şapkasız da okuyabiliyoruz diyenler için bir de tersini denedim. Acaba a'sız da okuyabilecekler mi?)

Parçanın paylaşımı içinse ne kadar teşekkür etsek az! Good


Yo-Yo Ma yorumu yanimda degil su anda. En kisa zamanda yuklemeye calisirim.


Re: Erbarme dich

Soz verdigim Yo-Yo Ma yorumuna su linkten ulasilabilir:

http://www.mediafire.com/?y1eaaurxe1s


Sarabande

Bergman'ın aynı adlı filminde duymuş ve çarpılmıştım: Bach Cello Suite No: 5 - Sarabande.

İki farklı yorumu vardı Youtube'da. Ulaşabilenler için;

ilki, benim kendimi daha yakın hissettiğim, Mischa Maisky yorumu:

Maisky - Sarabande

ikincisi, Mstislav Rostropovich'ten:

Rostropovich - Sarabande

Filmle ilgili küçük bir de yorum:

A 'SARABAND' AT THE END OF THE ROAD


Re: Erbarme dich

Bugün André Gorz'un Son Mektup'unun son satırlarında yeniden Kathleen Ferrier'ye rastlayınca Eren'in hazırladığı bu gönderiyi arayıp buldum.

Ünlü contralto'dan dinlediğim parçayı sizlerle paylaşmadan edemedim:


Re: Erbarme dich

Çok güzel bir eser bu eren, tekrar dinlettiğin için teşekkür ederim. Ne yazık ki, şunları getirdi aklıma:

oktay dedi ki:
Dehası altında kalanlar:
“Metin dışında” dayanak noktaları arayan ve “bulan” insanoğlunun “başarılarını” bulduğu dışsal odaklara mal etmesi onda karakteristik bir nitelik haline gelmiştir: Bu bağlamda, Hegel okunduğunda Bach’ı derinden bir yerlerden işitmemek elde midir? “Kendi yaratımı” karşısında ezilen ve kuvvetini tin ve tanrı olarak yanlış anlayan iki deha: “Çokluk” ve bunların “bütünlüğü”, “karşıtların sentezi”, “diyalektik”, yılan gibi kıvrılarak salına salına “ilerleyen” seslerin oluşturduğu “tamlık” ve Hegelyen kapanım...
"Müziğin amacı ve nihâi sonu, Tanrı'nın zaferi ve ruhun arınmasından başka bir şey olmamalıdır." derken Bach -Hegel adına da, ondan önce konuşarak- dehasından korkusunu dile getirmemiş midir? Müziği tanrı için ve ruhun arınması için kullanmak...Korkunun ruhsal arınma teması ile birlikteliği...

Bach barok ötesidir, ama bu onun klasikliği değildir : “sanatsal yaratım”, “felsefik yaratımdan” –Hegel’den- bir çağ önce davranarak ortaya çıkmıştır. Descartes’ta ise Vivaldi gizlenir.Vivaldi’nin dört mevsimi esasında tek mevsimden ibarettir.Ondaki cılız çok seslilik Descartes’in yozlaşmış kuşkuculuğunda kendine bir yer bulabilir.Vivaldi ve Descartes metafizikliği ve reformasyon ruhunu taşımaları ile Barokturlar.

http://www.uzunhikaye.org/icerik/sanat-ve-metafizik-uzerine-deginiler-1795


Re: Erbarme dich

Eren sanırım mediafire'daki dosyalar hatalı, paylaşılamıyor. Youtube'tan ulaştım, Barış Acar'ın ve senin Youtube'a ulaşamama sebebiniz ne? Merak ettim...

Gerçekten Erbarme dich çok hüzünlü, bir kaybediş hissi yaratıyor insanda.

Geçtiğimiz hafta Kieslowski'nin Dekalog'larını tekrar izlemiştim. İzleyenler anımsayacaktır, kendisi Budenmayer hayranıdır. Hatta Dekalog'ların dokuzuncu bölümünde yönetmen açıktan Budanmayer'i tanımamızı öğütler. Ben de usta yönetmenin izinden giderek çok da bilgi sahibi olmadığım bir tür de olsa ilginizi çekeceğini düşündüm.

Budenmayer'den Zbigniew Preisner

Sanırım birbirinden çok farklı duygular yaratmayacaktır hepimizde.

(Kieslowski'nin dekologları kutsal Hristiyanlık ve Yahudilik'teki 10 emiri, yönetmenin gözüyle kısa 10 filmle anlatır. Filmler yaklaşık ellişer dakikalıktır. Film, Polonya Devlet Kanalı için kominizmin son yıllarında çekilmiştir ve sadece bireyi konu alır. Uzun kuyruklarla, fakirlikle antipropaganda yapan klişe bir anlayıştan, ya da dönemi öven yalınlıktan uzaktır. İzleyenlere, filmler üzerinde bol bol düşünme, kafa yorma rahatsızlığı yaratır. Hatta her bir bölümden sonra uzun uzun araştırmalar yaparken bulabilirsiniz kendinizi, ne tatlıdır Kieslowski'nin gözüyle bireye bakmak...)


Re: Erbarme dich

Cihan Başbuğ dedi ki:
Eren sanırım mediafire'daki dosyalar hatalı, paylaşılamıyor. Youtube'tan ulaştım, Barış Acar'ın ve senin Youtube'a ulaşamama sebebiniz ne? Merak ettim..

Medifire linkleri ileti ilk gönderildiğinde, yani 2008'de hazırlanmıştı. Onlar ölmüş.

İkinci soruya gelince; eldeki yorumlar Youtube gibi sitelerde bulunamayınca genelde başka seçenek kalmıyor. Wink


Re: Erbarme dich

Van den Budenmayer ismini neden hiç duymadım diye kıllanınca araştırayım dedim. Ekşi Sözlük'te aşağıdaki notları buldum. Smile

""
4. preisnerin alter egosudur. dekaloglarin cogunda, la double vie de veroniquete ve trois couleursun bleu ve rougeunda adi zikredilir. van den budenmayerin golgesi aslinda muziklerini preisnerin yaptigi tum kieslowski filmlerine dusmustur. van den budenmayeri gelistirme fikri aslinda kieslowskiye aitti. dekalog 6nin cekimlerinde preisner muziginin daha huzunlu ve koyu tonlara burundugunu goren kieslowski, filmin icine kurgusal bir bestecinin hikayesini yerlestirmeyi dusundu. sonucta ortaya hollandali bir onyedinci yuzyil bestecisi olan van den budenmayer cikti. van den budenmayer sadece dekalog 6da kalmadi, zamanla kieslowskinin tum eserlerinde kendine yer edindi ve hatta bleunun senaryosu geregi filmdeki muziklerin onemli bir kisminin yaraticisi oldu. ilginc hikayedir van den budenmayerinki. (electric warrior, 15.08.2004 15:58 ~ 19:49) Kaynak


Re: Erbarme dich

Wiki sayfasında da bu konuda not düşülmüş: Van den Budenmayer