UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Bebek Potinleri Efsanesi

25 Mar 2015
eren

Hemingway'in ünlü altı kelimelik hikâyesini de onun ardındaki şehir efsanesini de bilmeyen kalmamıştır herhalde. Efsaneye göre Hemingway ve yazar arkadaşları bir kafede otururken konu dönüp dolaşıp bir hikâyenin ne kadar kısa olabileceğine gelir. Hemingway bu konuda iddialıdır ve yalnızca altı kelimeyle bir hikâye yazabileceğini söyler. Bunun üzerine 10 dolarına iddiaya girerler ve Hemingway aşağıdaki kelimeleri bir peçeteye yazıp diğerlerine gösterir:

""
Satılık bebek potinleri. Hiç kullanılmamış.

For sale, Baby shoes, Never used.

Diğer yazarlar iddiayı kaybettiklerini kabul ederler ve kısa öykü türü sahneye etkileyici bir giriş yapar.

Bu altı kelimelik hikâyenin etkileyici olduğuna kuşku yok, ama Hemingway tarafından yazıldığı iddiası son yıllarda sıklıkla sorgulanıyor. Konuyu araştıranların bulgularına göre hikâyenin değişik versiyonları henüz Hemingway yazmaya başlamadan önce dolaşımdadır. Meselâ, daha 1906 senesinde (Hemingway 7 yaşındayken) bir gazetede şöyle bir ilan görülür: "Satılık bebek arabası. Hiç kullanılmamış. Başvurular şu adrese." William R. Kane 1917'de yazdığı bir yazısında "çocuğunu kaybeden bir annenin hikâyesi"ne başlık olarak "Küçük ayakkabılar, hiç kullanılmamış"ı önerir. Sonra 1921 tarihli bir köşe yazısında Roy K. Moulton, Jerry adında birine atıfla şu kısa notu yayımlar:

""
Brooklyn'de yayın yapan "Home Talk"ta şöyle bir ilân vardı: "Satılık bebek arabası. Hiç kullanılmamış." Tam filmlik bir hikâye.

Daha sonraları da benzer örneklere rastlıyoruz. Konuyu araştıran David Haglund ve Garson O’Toole incelemelerini derinleştirdikçe hikâyenin Hemingway'le olan bağlantısı da silikleşiyor.

Hemingway bilerek ya da bilmeden bu hikâyeyi bir gazeteden araklamış olabilir. Ama bu konuda konuştuğuna ya da yazdığına dair herhangi bir bulgu yok. Bunun gibi, yazar arkadaşlarla yapılan söz konusu buluşmanın hangi kafede olduğu, buluşmada kimlerin hazır bulunduğu gibi sorulara da herkes ayrı bir cevap veriyor.

Görünen o ki bu hikâyeyi Hemingway'le ilişkilendirerek anlatan ilk yazar Peter Miller. Hikâyeyi 1974'te uyduran Miller, daha sonra 1991 tarihli kitabında da yayımlar. Sonra efsane büyümeye başlar. Arthur C. Clarke, 1998'deki bir makalesinde yer verir bu hikâyeye. Ama bir yandan kuşkulananlar da ortaya çıkmaya başlar ve Frederick A. Wright, 2012'de yayımlanan bir makalesinde altı kelimelik hikâyeyi Hemingway'le ilişkilendiren hiçbir bulgu olmadığını ileri sürer.

Hikâyenin gerçek sahibini bilmiyoruz, ama bu neyi değiştirir? Bu şehir efsanesinin çözülüşü belki de en etkileyici fikirlerin, hikâyelerin mutlaka büyük yazarlar tarafından ortaya atılmasının zorunlu olmadığını, bunların anonim olarak da ortaya çıkabileceklerini vurguluyor sadece.

(Şu kaynaktan kısaltılarak çevrilmiştir: The (Urban) Legend of Ernest Hemingway’s Six-Word Story: “For sale, Baby shoes, Never used.” Ayrıca bkz. "Did Hemingway Really Write His Famous Six-Word Story?" ve "The Short Story Just Got Shorter: Hemingway, Narrative, and the Six-Word Urban Legend")

Kategori:

Re: Bebek Potinleri Efsanesi

Uzun Hikâye'de daha önce bu öykünün değişik çevirilerini tartışmıştık: "Kısa Öykü, Kısa Kısa Öykü ve Tartışmalar"