UzunHikâye Öykü, inceleme, eleştiri



Anna Seghers - Argonotlar'ın Gemisi

13 Tem 2010
Barış Acar

SEGHERS, Anna.
"Argonotlar'ın Gemisi",
(Çev. Hikmet Kayahan),
Argos, 3,
Kasım 1988: s. 47-50.

Kategori:

Re: Anna Seghers - Argonotlar'ın Gemisi

Anna Seghers bir dönem en sevdiğim yazarlar arasındaydı. Sonra nasıl olduysa izini kaybettim. Nazi iktidarı ve II. Dünya Savaşı yaşantısında önemli bir rol oynayan yazar, komünist partisi üyeliği ve "sosyalist gerçekçi" akıma bağlılığıyla da tanınıyor.

Türkçe'de yayımlanan kitaplarından Yedinci Şafak, Ölüler Genç Kalır ve İlk Adımlar'ı büyük bir keyifle okumuştum. Özellikle de Şolohov'a yakın bulduğum biçemi beni etkilemişti.

1990'lı yılların ikinci yarısında okuduğum Yedinci Şafak, toplama kampından kaçan yedi tutuklunun öyküsüydü. Bu romanın Fred Zinnemann tarafından 1944 yılında filme çekilmiş olduğunu ise az önce Seghers hakkında nette bilgi toplamaya çalışırken öğrendim (bkz.: The Seventh Cross).

İlgili bağlantılar:
Sınıf çatışmalarının yazarı: Anna Seghers
Ölüler Genç Kalır

anna_seghers.jpg

Re: Anna Seghers - Argonotlar'ın Gemisi

Seghers, Argonotların seferini konu alan, İason'nun Karadeniz'den altın koçun pöstekisini getirmesi hikâyesini yeniden işlemiş. (M.Ö. III. yüzyılda Apollonios'un derlediği hikâyenin özeti için şu adrese bakılabilir.)

Seghers, mitolojik öykünün taşıdığı kahramanlık, seyahat, erginleşme gibi temalar yerine çok daha karanlık bir atmosfer yaratarak, Jason'ın (İason) maceradan döndükten sonraki ruh halini incelemiş. Bizi, savaş içindeki bir dünyanın tasviriymişçesine yıkık dökük mekânlarda altın postu omuzlarında gezen kahramanın trajedisini anlamaya davet etmiş. Bireysel bir kahramanlık öyküsünü toplumsal düşkırıklığı içinde yeniden yazararak Jason'ın kaderine nasıl yenik düştüğünü göstermiş. Bunu yaparken de orijinal öyküye sadık kaldığını hep belli etmiş. Bu yüzden öykünün en sevdiğim yanlarından biri, Jason'ın bardaki kızla Medea arasında ölüm üzerinden kurduğu tedirgin edici ilgi oldu.

Argonotların seferi için olası haritalar hakkında bkz.: İason ve Argonotlar
Nart dergisinde yayımlanmış bir yazı: Altınpost Destanı

iason_deras_kolhis.jpg

Re: Anna Seghers - Argonotlar'ın Gemisi

Mitoloji göndermesini sezmiştim, ama Barış işaret edene kadar bunun mitolojik bir hikâyenin uyarlaması olduğunu bilmiyordum. O nedenle okuduktan sonra öykü hakkında ne söyleyeceğimi bilemiyordum. Şimdi mitolojik öykünün izinde yeniden okumak gerekecek. Bu türden, mitolojik bir kahramanı ya da öyküyü konu edinen öykülerin Türkiye okuyucusu açısından en sıkıntılı yanı bu olsa gerek. Bu hikâyeler günlük dolaşımda olmadığından, öykü okuma deneyimi bir anda bir araştırma ödevine dönüşüyor. Öykünün gerçek anlamda tadına varabilmek için bu hikâyelerle büyümüş olmak gerekir, diye düşünüyorum.


Re: Anna Seghers - Argonotlar'ın Gemisi

Ben neden acaba bu dosyayı açamadım?
Diğer dosyalarda üzerine tıkladığımda açılabiliyordu kolaylıkla.
Farklı bir işlem mi yapmalıyım?


Re: Anna Seghers - Argonotlar'ın Gemisi

Dosyanın üzerine sağ tıklayıp "Hedefi Farklı Kaydet" diyerek dosyayı bilgisayarınıza kaydetmeyi deneyebilirsiniz.