Ali Şimşek - Yeni Orta Sınıf
Ali Şİmşek'in Yeni Orta Sınıf kitabını okuyorum. Sonzsuzca büyüyecekmiş gibi bir yanılsamayla bakılan "orta sınıf"ın 1990'larını hem kavramsal olarak hem pratikteki örnekleri üzerinden çok güzel incelemiş Ali Şİmşek. Okudukça önemli gördüğüm notları buraya aktarmaya çalışacağım.
Kitabın giriş kısmında yer alan, Can Kozanoğlu'nun "Yeni Şehir Notları" kitabından aktarılmış şu satırlarla başlayayım:
""
Lastiğin gerilen ama kopmayan yeri, yeni orta sınıf: Yeniliklere açık ama 'değişmeyenin'in de sigortası. Yenilikçiliğe önem verir, poşetler dolusu muhafazakârlık taşır. Muhafazakârlık, iş ve para kaybetme korkusundadır.... Korkuları küçümsemek kimsenin haddi değil, kaldı ki hayatı ücrete bakan yeni orta sınıf insanlarının -çoğunluk herhalde- iş kaybetme korkuları da boşuna değil. İşsizlik oranı yükselir, düşer, o korku payı hep kalır. Özlemler üst'te ve orta kademede, kısmet ortada ve ortanın altındadır. Başka işsizler de vardır, koşullar aşağı yukarı eşittir, sonucu küçük farklar belirler. Birileri hemen iş bulur, Pazar gününün otopark talihlileri. Birilerinin işsizliği uzar, Pazar gününün otopark talihsizleri... İşsizlik, parasal yönden alt sınıfın dünyasını daha hızlı savurur. Yeni orta sınıf... Alfa bakar, üst'ü seyreder. Alt'tan korkar, üstten çekinir. Vicdansız değildir, bakış anlarında alt'taki acı hikâyelere üzülür. Ama alt'tan gelip kendilerini sollayanların hikâyeleri var ya...Öfke...Üst'tekilerin uzun uzun seyredilen hikâyeleri var ya... özlem... Edepli bir kıskançlık... Birçok şey onlar içindir aslında. Yeni ürünler onlar içindir. Borsa onlar içindir. Borsa onlar girince şenlenir. 'Best-seller kitaplar onlar içindir. Piyasa onlar fiyat sorunca hareketlenir. 'Şimdi herkes.'le başlayan cümleler onlar içindir. 'Trend'ler onlar kapılınca tüketilir.ŞİMŞEK, Ali. Yeni Orta Sınıf, İstanbul, Epokhe Yayınları, 2005: 7-8.