Ben daha çok şöyle düşünmüştüm: Kesme her zaman dilbilgisel bir biçimde tanımlanmak zorunda değil. Burada da akışın kesildiği, ilk nefesin bittiği bir yer var. İlk iki dizenin sonu.
Ancak son dize haikunun ilk iki dizesi kadar güçlü olmadığı için sanki aksıyormuş gibi duruyor haiku.
Barış Acar tarafından Mar 1st, 2012 günü 1:16 sularında gönderildi.
Bu haiku denemesi, Çağan'ın ilk denemesindeki lezzeti vermedi bana. Sanırım son dizedeki iddiasızlık, zayıflatmış haikuyu. Hatta ikinci dizeyi de işin içine katayım. "nefesini ıhlamur" dizesi de sıkıntılı bana göre.
melike şenyüksel tarafından Mar 1st, 2012 günü 19:05 sularında gönderildi.
Ben dizedeki anlamı sevdim. Rüzgârın getirdiği ıhlamır kokusu haijinin peşinde olduğu. İlk iki dizenin sesleri de bu esintiyi taşıyor. Son dizeyi ise daha çok "canını" sözcüğü ağırlaştırıyor gibi geldi bana.
Barış Acar tarafından Mar 1st, 2012 günü 19:24 sularında gönderildi.
Bu haiku epeyce uğraştırdı beni. "Ihlamur ağacı canını gösteriyor, kokusuyla." demiştim bir zaman içimden. Aklımda kalmış bu. Söylemiştim, sizin yüzünüzden takıntı edindim bu haiku düşünme işini... Başladım yontmaya.
Kesme konusuysa hala sıkıntılı benim için. Bu haikuda, Barış'ın dediği gibi, ikinci satırın sonunda olduğunu düşünmüştüm ama tam da içime sinmemişti. Meğer cümlenin devam etmesindenmiş. Bu meseleyi tam kavramam zaman alacak.
Karnedeki soru işareti için: Mevsim yaz başı olmalı, bildiğim kadarıyla o zaman açıyor ıhlamurlar.
Başlangıç için, haikuda kokuyu anlatmak zor bir alıştırmaymış. Yirmi küsur yazmaya değer deneme içinde zihnimdeki imgeye en çok yaklaşanı bu. Bir yaklaşık sonuç da şuydu:
yolumu kesip
nefesiyle ıhlamur
canını sundu
Bu, kıyaslarsak, nasıl sizce? Sanırım iki devrik cümleden kaynaklanan -"nefesini ıhlamur" ve "söyler canını"- zorlama havayı dağıtıyor biraz.
Ya da esas sorum şu: tüm çevresini kokusuyla ele geçirip zorla canını gösteren ıhlamur ağacı, hem de yaz başının sembolü olduğu da unutulmadan, nasıl haikuya yazılır? Bir de mümkün olsa, can'daki c ile gece'deki c yi kaynatabilsek. Gece kokar ya ıhlamurlar... Nasıl olacak bu iş?
Çağan tarafından Mar 1st, 2012 günü 19:44 sularında gönderildi.
"Kesme" meselesinin biraz tartışmalı olduğunu kabul ediyorum. Ben "kesme"yi şöyle anlıyorum: Haiku tek bir cümle gibi okunmamalı/ okunamamalı. Eğer tek bir cümle gibi okunabiliyorsa, tek bir cümle gibi okunmadığında farklı çağrışımlara kapı aralayabilmeli.
Bu haikuda kesme olmadığını iddia etmemin nedenini de açıklamaya çalışayım. Haikunun her üç dizesinde de ıhlamurdan söz ediliyor. "Canını söyleyen" ıhlamur değil de -diyelim ki- serçe olsaydı, kendi ölçütlerime göre kesme olduğunu düşünürdüm. Oysa haikuyu "Ihlamur, nefesini yollara serip canını söyler" biçiminde düz bir cümle olarak okuduğumda haikudan bağlam eksiltmiş olmuyorum, yalnızca söyleyişi (oldukça) yavanlaştırmış oluyorum.
Beni düşündüren bir şey de "ıhlamurun nefesi", "ıhlamurun canı" gibi ifadeler oldu. "Ihlamurun nefesi" hoşuma gitti, ama "ıhlamurun canı"nı haiku için biraz ağır (şiirsel) buldum.
Mevsimdeki soru işaretine gelince... O soru işaretini mevsimin anlaşılmadığı imasıyla değil, mevsime dikkat çekmek için koydum. Şubat sonunda bir yaz haikusu görmenin hoşluğu bir kenara, ıhlamurun haziran-temmuz aylarında çiçeklendiğini öğrenmiş oldum. Daha önce de söylemiştim, benim mevsim bilgim pek kuvvetli değildir. Ama haikuda mevsimler üzerine konuşurken, "keşke bizim de bir saijikimiz olsa" demiştim (saijiki: mevsim terimleri seçkisi). Ihlamur, güzel bir mevsim terimi: yazın başlangıcını, artık iyice belirginleşen çiçek ve ağaç kokularını imleyen güçlü ve ülkemize özgü bir terim. Karne hazırlamaya çalışmanın böyle güzel bir tarafı var. Mevsim terimlerine olan aşinalığımı artırıyor.
Çağan'a haiku üzerine yeninden düşünmemize olanak tanıyan haikuları için teşekkürler. Herkes benim gibi tembel değil anlaşılan
Tembel de olsam, bu kadar laf salatasından sonra hiç olmazsa bir nazire yazmam gerektiğine kendimi inandırdım. Bana da bir karne hazırlayan çıkar mı acep?
haiku 28
pusuda bekler
ıhlamurun nefesi
dost hatırası
eren tarafından Mar 2nd, 2012 günü 4:55 sularında gönderildi.
" ıhlamurun haziran-temmuz aylarında çiçeklendiğini öğrenmiş oldum."
Ihlamur genellikle bölgelerin sıcaklıklarına göre, farklı zamanlarda açar. Daha doğrusu; haziranın başları ile temmuzun ilk haftası arasında. Marmara bölgesinde kuzeye açık yerlerde, (Ballıpınar köyü, kendi köyüm olduğu için buradaki zamanını belirtiyorum) Haziran'ın 10'u ile 30'u arasında açıyor.
Ihlamur, Kapıdağ yarımadasının kuzeye bakan ormanlık bölgelerinde kestane ile yakın zamanlarda çiçek açar. Kıyılar, yani güneyden rüzgar estiği anda köyün en hava girmeyen karanlık köşelerine bile bu koku yayılır. Çiçek açması en fazla 15 gün sürer. Bu zaman boyunca yağmur yağarsa çiçek daha çabuk toparlanıp değişir, kahve tanesi gibi küçük birkaç sert yuvarlağa dönüşür.
Ihlamur kokusu ömrüm boyunca beni en çok etkileyen kokulardan biridir. Kaynağı da çocukluğumuzdaki tüm köylülerin geçimini yıllarca ondan sağlaması sanırım. O on beş günün sonunda, biz çocukların zayıflıktan adım atacak dermanımız kalmazdı. Bazı köyden uzak, çalıştığım şehirlerde, kazayla bir ıhlamurun altından geçiverirsem, bir türlü altından ayrılamazdım. (Hey gidi hey!)
"pusu" sözcüğü belki kişisel nedenlerle bana çok soğuk geldi. (Zaman zaman haiku'ya çok uzak olduğumu belirtmiştim. Bu nedenle düşüncemin bir "acemi" ye ait olduğunu bilesiniz)
(sözcüklerle kişisel nedenler kurmak?)
Mehmet Sürücü tarafından Mar 2nd, 2012 günü 12:34 sularında gönderildi.
Salınır nazlı
ıhlamur dalı gecede
can bulur bülbül
Haikunun Karnesi
Ölçü: 5+8+5
Kesme: 12+5
Mevsim: Haziran
Ölçü, haikuda en az önemsediğim öğe. Fakat bu haikunun orta dizesinin ölçü dışı olması haikudan bir şeyler götürüyor sanki... Onu saymazsak, çok beğendim bu haikuyu. "can vermek" hiç durmadan şakıyan mutlu bir bülbülü düşündürdü bana.
eren tarafından Mar 3rd, 2012 günü 10:38 sularında gönderildi.
Haiku tek bir cümle gibi okunmamalı/ okunamamalı. Eğer tek bir cümle gibi okunabiliyorsa, tek bir cümle gibi okunmadığında farklı çağrışımlara kapı aralayabilmeli.
Bu yorum çok anlamlı geldi bana. Haikuya karşı konulmaz bir ilgi duymam, sanırım, onu bir çeşit "engeller -obstruction- ve kısıtlamalarla en rafine söyleyişi üretme uğraşı" olarak görmemle başladı. Bu engeller netleştikçe de zorluğu, dolayısıyla çekiciliği artıyor. Bu anlamda, tüm sitede Eren'in biçimsel ve tema üzerine, Barış'ın da anlamsal ve seslere yoğunlaşan değerlendirmeleri çok yol gösterici. Var olun arkadaşlar
""
"ıhlamurun canı"nı haiku için biraz ağır (şiirsel) buldum.
Bu konu fazlasıyla öznel, göreli olabilecek bir yan taşıyor. Bana hala ıhlamurun canı fazla şiirsel gelmiyor örneğin. Buradaki problemin, ses uyumuyla ilgili olduğunu düşünüyorum. Nefes kelimesi haikudaki diğer seslere uyar ve onlari sürüklerken, can yabancı kaldığından kulağa aykırı geliyor bence.
""
Bana da bir karne hazırlayan çıkar mı acep?
haiku 28
pusuda bekler
ıhlamurun nefesi
dost hatırası
Bunca emek bir karneyi hakediyor bence. Naçizane Karne:
Ölçü: 5+7+5
Kesme: ikinci dize sonu
Mevsim: Yaz başı
s harfinin tekrarı da dizeler arası bütünlüğü sağlamış. Ama son dizenin anlamca ayrık kaldığını düşündüm ben.
Alternatif olarak, Mehmet Sürücü'nün bahsettiği hatıralara gönderme yaparak son dizeyi "Çocuk sevdası" diye değiştirsek mi?
Çağan tarafından Mar 3rd, 2012 günü 20:59 sularında gönderildi.
Re: -0-
Haikunun Karnesi
- Ölçü: 5+7+5
- Kesme: Yok
- Mevsim: Haziran?
Re: -0-
Kesme'nin olup olmadığı tartışılabilir bu karnede.
Re: -0-
Ben daha çok şöyle düşünmüştüm: Kesme her zaman dilbilgisel bir biçimde tanımlanmak zorunda değil. Burada da akışın kesildiği, ilk nefesin bittiği bir yer var. İlk iki dizenin sonu.
Ancak son dize haikunun ilk iki dizesi kadar güçlü olmadığı için sanki aksıyormuş gibi duruyor haiku.
Re: -0-
Bu haiku denemesi, Çağan'ın ilk denemesindeki lezzeti vermedi bana. Sanırım son dizedeki iddiasızlık, zayıflatmış haikuyu. Hatta ikinci dizeyi de işin içine katayım. "nefesini ıhlamur" dizesi de sıkıntılı bana göre.
Re: -0-
Ben dizedeki anlamı sevdim. Rüzgârın getirdiği ıhlamır kokusu haijinin peşinde olduğu. İlk iki dizenin sesleri de bu esintiyi taşıyor. Son dizeyi ise daha çok "canını" sözcüğü ağırlaştırıyor gibi geldi bana.
Re: -0-
Bu haiku epeyce uğraştırdı beni. "Ihlamur ağacı canını gösteriyor, kokusuyla." demiştim bir zaman içimden. Aklımda kalmış bu. Söylemiştim, sizin yüzünüzden takıntı edindim bu haiku düşünme işini...
Başladım yontmaya.
Kesme konusuysa hala sıkıntılı benim için. Bu haikuda, Barış'ın dediği gibi, ikinci satırın sonunda olduğunu düşünmüştüm ama tam da içime sinmemişti. Meğer cümlenin devam etmesindenmiş. Bu meseleyi tam kavramam zaman alacak.
Karnedeki soru işareti için: Mevsim yaz başı olmalı, bildiğim kadarıyla o zaman açıyor ıhlamurlar.
Başlangıç için, haikuda kokuyu anlatmak zor bir alıştırmaymış. Yirmi küsur yazmaya değer deneme içinde zihnimdeki imgeye en çok yaklaşanı bu. Bir yaklaşık sonuç da şuydu:
yolumu kesip
nefesiyle ıhlamur
canını sundu
Bu, kıyaslarsak, nasıl sizce? Sanırım iki devrik cümleden kaynaklanan -"nefesini ıhlamur" ve "söyler canını"- zorlama havayı dağıtıyor biraz.
Ya da esas sorum şu: tüm çevresini kokusuyla ele geçirip zorla canını gösteren ıhlamur ağacı, hem de yaz başının sembolü olduğu da unutulmadan, nasıl haikuya yazılır? Bir de mümkün olsa, can'daki c ile gece'deki c yi kaynatabilsek. Gece kokar ya ıhlamurlar... Nasıl olacak bu iş?
Re: -0-
"Kesme" meselesinin biraz tartışmalı olduğunu kabul ediyorum. Ben "kesme"yi şöyle anlıyorum: Haiku tek bir cümle gibi okunmamalı/ okunamamalı. Eğer tek bir cümle gibi okunabiliyorsa, tek bir cümle gibi okunmadığında farklı çağrışımlara kapı aralayabilmeli.
Bu haikuda kesme olmadığını iddia etmemin nedenini de açıklamaya çalışayım. Haikunun her üç dizesinde de ıhlamurdan söz ediliyor. "Canını söyleyen" ıhlamur değil de -diyelim ki- serçe olsaydı, kendi ölçütlerime göre kesme olduğunu düşünürdüm. Oysa haikuyu "Ihlamur, nefesini yollara serip canını söyler" biçiminde düz bir cümle olarak okuduğumda haikudan bağlam eksiltmiş olmuyorum, yalnızca söyleyişi (oldukça) yavanlaştırmış oluyorum.
Beni düşündüren bir şey de "ıhlamurun nefesi", "ıhlamurun canı" gibi ifadeler oldu. "Ihlamurun nefesi" hoşuma gitti, ama "ıhlamurun canı"nı haiku için biraz ağır (şiirsel) buldum.
Mevsimdeki soru işaretine gelince... O soru işaretini mevsimin anlaşılmadığı imasıyla değil, mevsime dikkat çekmek için koydum. Şubat sonunda bir yaz haikusu görmenin hoşluğu bir kenara, ıhlamurun haziran-temmuz aylarında çiçeklendiğini öğrenmiş oldum. Daha önce de söylemiştim, benim mevsim bilgim pek kuvvetli değildir. Ama haikuda mevsimler üzerine konuşurken, "keşke bizim de bir saijikimiz olsa" demiştim (saijiki: mevsim terimleri seçkisi). Ihlamur, güzel bir mevsim terimi: yazın başlangıcını, artık iyice belirginleşen çiçek ve ağaç kokularını imleyen güçlü ve ülkemize özgü bir terim. Karne hazırlamaya çalışmanın böyle güzel bir tarafı var. Mevsim terimlerine olan aşinalığımı artırıyor.
Çağan'a haiku üzerine yeninden düşünmemize olanak tanıyan haikuları için teşekkürler. Herkes benim gibi tembel değil anlaşılan
Tembel de olsam, bu kadar laf salatasından sonra hiç olmazsa bir nazire yazmam gerektiğine kendimi inandırdım. Bana da bir karne hazırlayan çıkar mı acep?
haiku 28
pusuda bekler
ıhlamurun nefesi
dost hatırası
Re: -0-
Ihlamur genellikle bölgelerin sıcaklıklarına göre, farklı zamanlarda açar. Daha doğrusu; haziranın başları ile temmuzun ilk haftası arasında. Marmara bölgesinde kuzeye açık yerlerde, (Ballıpınar köyü, kendi köyüm olduğu için buradaki zamanını belirtiyorum) Haziran'ın 10'u ile 30'u arasında açıyor.
Ihlamur, Kapıdağ yarımadasının kuzeye bakan ormanlık bölgelerinde kestane ile yakın zamanlarda çiçek açar. Kıyılar, yani güneyden rüzgar estiği anda köyün en hava girmeyen karanlık köşelerine bile bu koku yayılır. Çiçek açması en fazla 15 gün sürer. Bu zaman boyunca yağmur yağarsa çiçek daha çabuk toparlanıp değişir, kahve tanesi gibi küçük birkaç sert yuvarlağa dönüşür.
Ihlamur kokusu ömrüm boyunca beni en çok etkileyen kokulardan biridir. Kaynağı da çocukluğumuzdaki tüm köylülerin geçimini yıllarca ondan sağlaması sanırım. O on beş günün sonunda, biz çocukların zayıflıktan adım atacak dermanımız kalmazdı. Bazı köyden uzak, çalıştığım şehirlerde, kazayla bir ıhlamurun altından geçiverirsem, bir türlü altından ayrılamazdım. (Hey gidi hey!)
"pusu" sözcüğü belki kişisel nedenlerle bana çok soğuk geldi. (Zaman zaman haiku'ya çok uzak olduğumu belirtmiştim. Bu nedenle düşüncemin bir "acemi" ye ait olduğunu bilesiniz)
(sözcüklerle kişisel nedenler kurmak?)
Re: -0-
İki gündür didiniyorum. Sonunda oldu gibi:
Re: -0-
Haikunun Karnesi
- Ölçü: 5+8+5
- Kesme: 12+5
- Mevsim: Haziran
Ölçü, haikuda en az önemsediğim öğe. Fakat bu haikunun orta dizesinin ölçü dışı olması haikudan bir şeyler götürüyor sanki... Onu saymazsak, çok beğendim bu haikuyu. "can vermek" hiç durmadan şakıyan mutlu bir bülbülü düşündürdü bana.
Re: -0-
Ah, o "de" eki...
Re: -0-
Bir öneri:
Re: -0-
Bu iyi olmuş.
Yalnız, haikuda "ya" kullanımına alışamadım bir türlü. Hep bu işte bir sahtekârlık varmış hissi veriyor bana.
Re: -0-
Yerli yerinde kullanılmayınca sanki sırf hece sayısını tutturmak için konmuş gibi oluyor, haklısın.
Re: -0-
Bunca emek bir karneyi hakediyor bence.
Naçizane Karne:
- Ölçü: 5+7+5
- Kesme: ikinci dize sonu
- Mevsim: Yaz başı
s harfinin tekrarı da dizeler arası bütünlüğü sağlamış. Ama son dizenin anlamca ayrık kaldığını düşündüm ben.Alternatif olarak, Mehmet Sürücü'nün bahsettiği hatıralara gönderme yaparak son dizeyi "Çocuk sevdası" diye değiştirsek mi?
Re: -0-
İkinci dizenin fazlalığını "Ihlamur geceleyin" söyleyişiyle alalım, kurallara uyan -dikbaşlı olmayan- harika bir haiku çıksın derim ben.